Toshkent aloqa tehnologiyalari universiteti u. N. Karimova metrologiya va telekommunikatsiya tizimlarida o

O’lchash signallarining raqamli sintezatorlari. Mikroprotsessor texnikasi sohasidagi taraqqiyot signallar yangicha printsiplar bo’yicha shakllantiriladigan o’xshash generatorlarining paydo bo’lishiga olib keldi. Raqamli sintezlash usullarining afzalligi qayta sozlashda tebranishlar chastotasini o’rnatish vaqtining kamchiligi (bu tezkor avtomatlashtirilgan tizimlarning ishida muhimdir) va chastotalarni almashtirishda uzilishning yo’qligidir.
Hozirgi zamon uzatkichlarida ko’pincha chastotani bo’lish koeffitsientining kasr qiymatlaridan foydalanish talab etiladi. Chastotani kasrli o’zgartirish uchuli raqamli sintezatorlarning bazaviy (tayanch) sxema bo’yicha amalga oshiri­ladigan eng yangi ishlanmalarida foydalaniladi (8.5-rasm).

Bunday sintezatorda dasturiy-boshqariladigan chastota bo’lgichning (DBChB ning) bo’lish koeffitsienti vaqt ichida o’zgarib, ma’lum davomiylikdagi vaqt tsikllari ketma-ketligini hosil qiladi. Hosil qilingan tsikl ham bir necha quyi (kichik) tsikllarga bo’linadi va ularning har birining davomida bo’lish koeffitsienti doimiydir. Bo’lish koeffitsientini o’zgartirish bir quyi tsikldan boshqasiga o’tish momentida tsikl vaqti ichidagi o’rtacha bo’lish koeffitsienti berilgan bo’lish koeffitsientiga teng bo’ladigan qilib bajariladi. Raqamli chastota sintezatori sxemasida raqamli faza detektori (RFD), RAO’ va mikroprotsessordan (MP) foydalaniladi.
Chiqish chastotasini to’g’rilash (sozlash)ni har bir tsiklning oxirida o’tkaziladi. Buning uchun boshqariladigan generatordan foydalaniladi, unga chastotani sozlash kuchlanishi RAO’ dan beriladi. Boshqarish (xato, kelishmovchilik) signali raqamli faza detektori tomonidan ishlab chiqariladi va uning darajasi tayanch kvartsli generator va boshqariladigan generatordan olinadigan tebranishlar fazalari ayirmasining tsikl vaqti ichidagi o’rtacha qiymatiga mos bo’ladi. So’ngra boshqarish signali faza detektoridan mikroprotsessorga beriladi, u RAO’ orqali talab qilinayotgan chastotaning berilgan kodi bo’yicha DBIB sxemasini dasturiy boshqarishni amalga oshiradi.