Тошкент ахборот технологиялари университети карши филиали ижтимоий-гуманитар фанлар кафедраси Х. Ж. Рузиев «Иқтисодиёт назарияси»


таклиф ўртасидаги тенглик эътиборга олинади



Download 3,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet179/247
Sana27.04.2022
Hajmi3,65 Mb.
#585531
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   247
Bog'liq
2 5404326549346324413

таклиф ўртасидаги тенглик эътиборга олинади.
Макроиқтисодиётда иқтисодий мувозанатнинг шаклланиш жараёни, уни таъминлаш
анча мураккаб ва зиддиятли. Чунки у ўз ичига хусусий ва умумий тавсифдаги бир қатор
мувозанатлар тизимини олади.
Хусусий мувозанат — бу иккита ўзаро боғлиқ бўлган иқтисодий кўрсаткичлар
ёки иқтисодиёт томонларининг миқдоран тенг келиши.
Хусусий мувозанат ишлаб
чиқариш ва истеъмол, аҳолининг сотиб олиш лаёқати ва товар таклифи масалалари, бюджет
даромадлари ва ҳаражатлари, алоҳида товарларга талаб ва таклиф ўртасидаги мувозанат
кўринишида намоён бўлади. Бу мувозанатлар ичида Президентимиз И.А.Каримов таъкидлаб
ўтганларидек:«...ички бозорда талаб билан таклиф ўртасида мутаносибликка эришиш, яъни
чиқарилган пул миқдори билан унга сотиб олинадиган моллар салмоғи ўртасида тўғри
нисбатни таъминлаш ғоят катта роль ўйнайди».
Умумий мувозанат Жамият барча эҳтиёжлари ва миллий ишлаб чиқариш
ҳажмининг ўзаро тенг келишини билдиради.
Умумий иқтисодий мувозанат бозор
шароитида, аввало, ялпи талаб ва ялпи таклифнинг тенг келишида кўринади. Бу нафақат
истеъмол неъматларига, балки ишлаб чиқариш воситаларига, ишчи кучига ҳамда барча
иқтисодий фаолият натижаларига умумий талаб ва таклифнинг мувофиқ келишидир.
Умумий иқтисодий мувозанат бир қатор шарт-шароитларни тақозо этади.
Биринчидан,
бу ижтимоий мақсадлар ва иқтисодий имкониятларнинг мос
келишидир.


154
Иккинчидан,
иқтисодий мувозанат мамлакатдаги барча иқтисодий ресурслардан
самарали фойдаланадиган хўжалик механизмини тақозо қилади.
Учинчидан,
мувозанатли ишлаб чиқаришнинг умумий таркибий тузилиши
истеъмолнинг таркибий тузилишига мос келиши лозимлигини билдиради.
Тўртинчидан,
иқтисодиётда мувозанатнинг умумий шарт-шароитлари бўлиб бозор
мувозанати, яьни барча асосий бозорлар (товарлар, ресурслар, ишчи кучи ва ҳоказолар)да
талаб ва таклиф мувозанатга эришиши хизмат қилади.
Макродаражада умумий иқтисодий мувозанат - бу мамлакат бутун иктисодиётнинг
мутаносиблигидир. Бу барча соҳалар, тармоқлар, хўжаликларнинг нормада ривожланишини
таъминлайдиган иқтисодий фаолиятнинг барча қатнашчилари ҳамда барча бозордаги ўзаро
боғлиқ ва бир-бирини тақозо қиладиган мувозанатлар тизимини ўз ичига олади (1-чизма).
Иқтисодий мувозанат даражасини аниқлашда асосан иккита ўзаро боғлиқ усулдан
фойдаланилади: 1) ялпи сарфлар ва ишлаб чиқариш ҳажмини таққослаш усули; 2) жамғарма
ва инвестицияларни таққослаш усули.

Download 3,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   247




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish