Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Huquqiy tartibga solishning yuridik, sotsial va ma’naviy-ruhiy 

mexanizmlarini chuqur tatqiq etish alohida dolzarb masaladir. Bu borada, 

shuningdek, huquqiy tartibga solish yoki huquqni (qonunni) qo‘llash algorit-

mini o‘rganish yangi nazariy bilim va amaliy natijalar berishi mumkin.

4. 

Qonunni amalga oshirish mexanizmini takomillashtirish davlat 

siyosati darajasiga ko‘tarilgan masala hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi 

Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining 2015-yil 23-yanvardagi qo‘shma 

majlisidagi ma’ruzada shunday ta’kidlandi: «Huquqni qo‘llash va amalga 

 

oshirish samaradorligini albatta o‘rganishni va shu asosda parlament palatalari-

ning qonun ijodkorligi, nazorat-tahlil ishlari dasturlariga zudlik bilan tuzatish-

lar kiritishni ko‘zda tutadigan me’yoriy huquqiy mexanizmlarni mustahkam-

lash – bugungi kunda dolzarb vazifaga aylanishi darkor.»

1

.

Chamasi, qonunni amalga oshirishda samaraga erishish uchun 

«qonun-

ning ichki mexanizmi» va «qonunni amalga oshirishning tashqi mexanizmi» 

uyg‘unligini ta’minlash juda zarur. Qonunning ichki mexanizmi mukammal 

bo‘lishi uchun undagi norma (modda) va qoidalar matnida huquq subyektlari 

huquq va majburiyatlarining o‘zaro mutanosibligiga erishish lozim. Uning tashqi 

mexanizmi esa, qonunning ijrosini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan me’yoriy-

huquqiy hujjatlar qabul qilinishi, institutsional-tashkiliy chora va protsessual 

mexanizmlar yaratilishi talab etiladi. Bunda, shuningdek siyosiy, iqtisodiy, ijti-

moiy (jamoatchilik nazorati) va yuridik kafolatlarga, huquqiy madaniyat omil-

lariga tayaniladi.

1 

Хаlq so‘zi, 2015-yil 24-yanvаr.

---