Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Ommaviy va xususuiy huquq. Ta’kidlash joizki, jahon huquqiy 

tizimlarining ko‘pchiligiga u yoki bu tarzda huquqning xususiy va omma-

viy huquqqa ajratilishi xos. Xususiy huquq alohida shaxslarning ehtiyojini 

qondirish va manfaatini himoya qilishga qaratilgan bo‘lsa, ommaviy huquq 

esa, davlatning umumiy manfaatlarini muhofaza etadi. Xususiy va ommaviy 

huquqning shakllanishi qadimgi Rimga borib taqaladi. Unda jus publicum va 

jus privatum ajratilgan bo‘lib, ularga Rim yuristlari tavsif berishgan. Ma-

salan, Ulpianning fikriga ko‘ra, ommaviy huquq Rim davlatining holatiga, 

maqomiga taalluqli «ad statum rei Romanae spectat»; xususiy huquq esa, 

alohida shaxslar foydasiga taalluqlidir «ad Singulorum itilitatem»

1

. Huquq 

himoya etadigan manfaatlar mazmuni, xarakteri xususiy va ommaviy huquq 

1 

Qаrаng: Новицкий И.Б. Основы Римского гражданского права. – М., 1972.

---