Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

119

V bob.

 Davlatning

funksiyalari

bir davlat o‘z hududida aholisining yashash shart-sharoitlari munosib darajada 

saqlanishini o‘z zimmasiga olmasa, ya’ni insoniyatning umumiy tabiiy muhitda 

normal yashashini saqlab turish borasida boshqa davlatlar bilan hamkorligi 

yo‘lga qo‘yilmasa, yaqin istiqbolda umumbashariy kollaps, global tanglik yuz 

berishi ehtimoldan holi emas. Radioaktiv chiqindilar, suv va havo resurslarining 

sanoat chiqindilari bilan ifloslantirilishi, yerlarning cho‘lga aylanishi (ayniqsa, 

Orol muammosi), o‘rmonlarning kamayib ketayotganligi, boshqa noma’qul oqi-

batlar hozirgi vaqtda insoniyat hayotida yuzaga kelgan real xavfdir. Bu borada 

davlat miqyosida faoliyat olib borish zaruriyati – shak-shubhasiz, davr talabi-

dir. Davlatning bu sohadagi funksiyasi evolyutsiyasi boshqa sifat darajasiga 

ega bo‘lmoqda, ekologiyani mo‘tadil saqlab qolish uchun iqtisodiy, ma’muriy, 

huquqiy vositalar va uslublar orqali majburiy, qat’iy choralar ko‘rishni talab 

etmoqda. 

Jahon iqtisodiyotining baynalmilallashuvi, ijtimoiy manfaatlarning mush-

tarakligi, transmilliy kompaniyalarning paydo bo‘lishi va hukmronligi, jahon 

ahamiyatiga molik boshqa iqtisodiy omillar davlat funksiyalari evolyutsiyasiga 

ta’sir ko‘rsatayotgan yana bir jiddiy sohadir. Hozirgi jahon davlatlarining ak-

sariyati tashqi iqtisodiy faoliyatda ziddiyatlardan hamkorlik va sherikchilikka 

olib boradigan yo‘lni bosib o‘tmoqdalar.

Jamiyat axborotlashuvining kuchayib borayotganligi, ma’lumotlar baza-

lari, global axborot tizimlarining yaratilishi, umumjahon axborot makoni – 

Internet tizimining shakllantirilishi ham davlat funksiyalarining yangi evol-

yutsiyasini keltirib chiqarmoqda. Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan funksiyalarning 

rivojlanish tendensiyalari shubhasiz hozirgi zamon davlatlariga, shu jumladan 

O‘zbekiston Respublikasiga, uning funksiyalari mazmuniga u yoki bu darajada 

daxldordir.

Shunday qilib,