Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

fuqarolik jamiyati

 – 

ijtimoiy hayotning davlat ta’siri va aralashuvidan, ma’muriy tazyiqlardan holi 

bo‘lgan hamda insonlarning xususiy turmush sohasini tashkil etuvchi munosa-

batlar majmuidir. Hozirgi davrda falsafiy, siyosiy va yuridik adabiyotlarda fuqa-

rolik jamiyatini ta’rif va tavsif etishga faol harakat qilinmoqda. Bu ta’riflardan 

ba’zilarini talqin etaylik. 

Fuqarolik jamiyati 

– davlatdan mustaqil va undan holi munosabat-

lar va vositalar tizimi bo‘lib, u shaxs hamda jamoalarning ijtimoiy, madaniy, 

ma’rifiy hayot sohalaridagi xususiy manfaat va ehtiyojlarini amalga oshirishga 

sharoit yaratadi. 

Fuqarolik jamiyati aksariyat hollarda insonlarning xususiy manfaat va 

ehtiyojlari sohasi tarzida ta’riflanadi. Fuqarolar huquq va erkinliklarining asosiy 

ko‘pchilik qismi mana shu xususiy hayot sohasida ro‘yobga chiqariladi. Biroq, 

bu shaxslarning ijtimoiy hayotdan ajralib qolganligini, begonalashtirilishini 

anglatmaydi.

Fuqarolik jamiyati 

– shaxslarning oddiy yig‘indisi emas, balki ular 

o‘rtasidagi turli aloqalar, hamkorlik, hamjihatlikning ifodasidir. Mazkur 

mushtaraklik va hamjihatlik tashkiliy-institutsiyaviy ko‘rinishga ega bo‘lib, u 

1 

Kаrimоv I.А. O‘zbеkistоnning siyosiy-ijtimоiy vа iqtisоdiy istiqbоlining аsоsiy tаmоyillаri. – T.: 

«O‘zbekiston», 1995. – 14-bet.

2 

Kаrimоv I.А. O‘zbеkistоn XXI аsr bo‘sag‘asida: хаvfsizlikkа tаhdid, bаrqаrоrlik shаrtlаri vа tаrаqqiyot 

kаfоlаtlаri. – T.: «O‘zbekiston», 1997. – 173-bet.

31–18-8

---