Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Umumfarovonlik davlati nazariyasi.

 Bunday nazariya ikkinchi jahon 

urushidan keyin vujudga kelgan bo‘lib, davlatning ijtimoiy hayotga aralash-

masligiga oid oldindan mavjud ta’limotga qarshi chiqadi. Bunda huquqbuzarlik 

holatlari istisno etiladi («Davlat – tungi qorovul» nazariyasi). Uning mohiyati 

30-yillarda D. Keyns tomonidan ta’riflab berilgandi. D. Myurdal, A. Sigu, K. 

Boulding, V. Mund va boshqalarning asarlarida bu nazariya yanada rivojlan-

tirilgan.

Mazkur nazariyaning bosh g‘oyasi shundan iboratki, unda davlat barcha 

sinflardan ustun turib, aholi barcha qatlamlari manfaatlarini ifodalaydi, umum-

farovonlikni ta’minlaydi. Rivojlangan mamlakatlarning aholi turmush darajasi-

ni yuksaltirish, ijtimoiy, madaniy va boshqa sohalarda yirik davlat dasturlarini 

amalga oshirishdagi ulkan muvaffaqiyatlari ushbu nazariyaning yuzaga kelishiga 

sabab bo‘ldi. Mazkur nazariya davlat faoliyatining asosiga inson manfaatlarini 

qo‘yish bilan har bir shaxsning qadr-qimmatiga e’tiborni jalb etadi.

Bizning nazarimizda, ushbu nazariyaning ijobiy jihatlari umuminsoniy  

qadriyatlar, inson manfaatlari va huquqlari ustuvorligi uning asosiga qo‘yilganligi 

bilan belgilanadi. Uning kamchiligi esa, nimalar va kimlar evaziga bunga 

1 

Karimov I.А. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. – T.: «O‘zbekiston», 1996. – 20-bet.

---