Тошкент-2021 3 Январь 2021 3-қисм Тошкент январь 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

Bu uslubning maqsadi : 
- o‘quvchilarga zarur bolgan axborotni berish va o‘rtoqlari bilan baham ko‘rish, hamda 
axborot olishdan iboratdir.
1. o‘quvchilarga uslubiyat qoidalari tushuntiriladi.: o‘quvchilar o‘zlari to‘plab kelgan 
axborotlarni ma’lum vaqt davomida boshqalarga o‘rgatadi.
2. aynan o‘xshash ma’lumotlar bo‘lmasligi kerak.
3. barcha ma’lumotlar bilan tanishib bo‘lgach bir joyga to‘planadi.
4. shundan kiyin barcha o‘quvchilar o‘z olgan bilimlarini boshqa o‘quvchilarga so‘zlab 
berishi yoki boshqa o‘quvchilar fikrini tinglamog‘i lozim. Ma’lumotlarni tinglash uchun ma’lum 
vaqt ajratilishi kerak bo‘ladi. dars natijalarini mana bunday tarzda vatman qog‘ozga yozib boorish 
mumkin. Masalan:

---

11
Январь 2021 3-қисм
Тошкент
Masalan : “Jadidchilik harakati” mavzusini olaylik. darslarda qo‘shimcha manbalarda 
jadidchilik namoyondalarining juda ko‘p rasmlari bor. ammo biz darsda bu materialni hammasini 
qamrab olish nihoyat qiyin, shuning uchun o‘quvchilarga ham topshiriqlar aniq ixcham dars 
mavzusidan chiqmaydigan darajada berilmog‘i lozim.
o‘quvchilarni guruhlarga bo‘lib har bir guruhga 3 ta yoki 4 tadan rasm ko‘rsatiladi hamda 
ma’lumot berish talab qilinadi.
1- guruh a’zolari axborotni, 2- guruhga 3- guruh 4- guruhga o‘rgatishdi.keyingi topshiriqda 
esa aksincha 4 – guruh 3- guruhga 2- guruh 1- guruhga o‘rgatsa maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Masalan: darslarda tarixiy (obidalar) yodgorliklar to‘g‘risida to‘plangan ma’lumotlarni 
o‘quvchilarga berib borishda darslikdan tashqari, ma’lum bir davrga tegishli materiallardan ham 
foydalanish mumkin.o‘quvchilarga topshiriq berilib tarixiy yodgorlik haqida ma’lumot to‘plab 
kelinadi yoki o‘qituvchi shu yodgorliklar haqida ma’lumot beradi.
darsda o‘qivchilar xotirasini mustaxkamlash, ularni darsga jalb qilish uchun materialni test 
shaklida yoki savol javob hamda boshqotirmalar tarzida ham berib borish mumkin.
Tarixiy yodgorliklar yoki tarixiy rasmlardan darslarda foydalanish o‘quvchilarni mustaqil 
bilim olishi hamda mustaqil fikrlash qobiliyatini oshirishga qaratilmog‘i lozim dedik buning 
uchun darslarda “Nuqtai nazaring bo‘lsin” uslubidan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
Masalan:
Uslub maqsadi:
- o‘quvchilar muayyan muammoga o‘z nuqtai nazarini asosli dalillashni o‘rganadilar.
- o‘quvchi o‘z fikrini o‘zgartirishi mumkin. 
- bahs- muzokara yuzaga kelishi mumkin. 
Masalan: bu uslubni jahon tarixi darslarida “’Fransiyada Napoleon bonopart hokimiyatining 
tashkil topishi va yemirilishi” mavzusida yoki “aleksandr Makedonskiyning harbiy yurishlari” 
mavzusilarida qo‘llash mumkin bo‘ladi.
Mashqni o‘tkazish uslubi.
1. sinf o‘quvchilari soniga qarab sinfning ochiq joylariga tablichkalar o‘rnatiladi.
2. sinf o‘lchamiga qarab o‘quvchilarning bir qismi ishtirok etishlari mumkin. qolgan 
o‘quvchilar o‘z joylarida qoladi va ularga ham topshiriqlar beriladi.
dars boshlanishidan avval o‘qituvchi o‘quvchilarga yo‘l –yo‘ruq berib o‘tadi.
1. 
Ma’lumot bergach o‘quvchilar o‘z fikriga muvofiq tablichkalar yonidan joy egallaydilar.
2. 
o‘z fikrini bayon etish uchun tayorgarlik ko‘radilar.
3. 
o‘z fikrlarini o‘zgartirishlari ham mumkin, albattda asos bo‘lsa.
4. 
sinfdoshlar fikriga qarshi o‘z fikrlarini aytishga tayyor turish lozim.
5. 
o‘qituvchi o‘yinda ishtirok etmayotgan o‘quvchilargas ham alohida topshiriq beradi; 
Masalan :
- eng ahamiyatli fikrni yozib borish.
- o‘z o‘rnini o‘zgartirmagan o‘quvchini o‘z fikrini o‘zgartirgan o‘quvchilarni kuzatib borish.

---

12