Тошкент-2021 3 Январь 2021 2-қисм Тошкент январь 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

Январь 2021 2-қисм
Тошкент
қилиш(маст қилувчи ичимлик истеъмол тиш) катта гуноҳ деб қаралган. Кимки бу 
таъқиқларга амал қилмаса, тез орада зиён топишига ишонганлар. Зиёратга келаётган 
ҳар бир зиёратчи дастлаб ўзининг устки кийим-бошига эътибор берган. Аввало, бу бош 
кийимлари билан боғлиқ бўлган. Бош кийимсиз зиёратгоҳга борилмаган. Бу ўринда аёллар 
учун рўмол, эркаклар учун асосан дўппи бош кийими бўлиб хизмат қилган. Бош кийимсиз 
бориш муқаддас мозорга нисбатан ҳурматсизлик белгиси ҳисобланган.
Бундан ташқари аҳолида меҳнатсеварлик ҳислатларини кучайтиришда ҳам 
зиёратгоҳлармуҳим аҳамият касб этади. Яъни, шарафига зиёратгоҳ бунёд этилган улуғ 
зотларнинг авлиёлик даражасига етиши замирида тинимсиз меҳнат ётганлиги боис аҳоли 
ўртасида меҳнатга бўлган муносабат авлиёлар ҳаётига тақлидий равишда кечган. Ўз ўрнида 
бу қарашларда билан тасаввуфнинг буюк намоёндаларидан бири Баҳоуддин Нақшбанднинг 
“Дил ба ёри, даст ба кор” шиорига ҳамоҳангликни кўриш мумкин. 
Зиёратгоҳлардаги азиз-авлиёлар ҳаётидан ибрат олиш одамларни ёмон йўллардан 
узоқроқ юришга инсофли-диёнатли бўлишга, ўзидан фақат яхшилик қолдириш сингари 
ҳайрли ишларга ундаб келган. Уларда тарбия – одоб-ахлоқ, ўзаро дўстона муносабатлар, 
қариндош, ота-она ва фарзандларининг ҳақ-ҳуқуқлари, меҳр-оқибат, ҳалоллик, адолат 
сингари инсоний қадриятларни улуғлашга ундаб келган.
Муқаддас зиёратгоҳларда халқ руҳияти ифодаланган бўлиб, уларда асрлардан асрларга 
ўтиб келаётган афсона ва ривоятлар, турли ҳикматли ҳикоятлар халқ оғзаки бадиий 
ижодининг намунаси сифатида маънавий меросимизнинг узвий қисмини ташкил этади. 
Жумладан, авлиёлар ҳаёти билан боғлиқ ибратли ҳикоятлар, миллий қаҳрамонларнинг 
душманларга қарши мардона курашлари ва жасоратларини ҳикоя қилувчи “Оқтепа” 
тарихий археологик ёдгорлиги”( Тошкент шаҳри Юнусобод тумани), “Зангиота”, “Хизр 
алайҳиссалом изи”, “Пайғамбар ота”, “Заркент ота”(Тошкент вилояти), “Нурота чашмаси”, 
“Қосим шайх мажмуи”, “Работи Малик карвонсаройи”(Навоий), “Хўжа Илғор” , “Хўжам 
Подшоҳ”, “Яланғоч ота”, “Садкак ота” “Биби Убайда” (Фарғона вилояти), “Ҳазрати башир”, 
“Султон Мирҳайдар”(Қашқадарё вилояти), “Баҳоуддин Нақшбанд зиёратгоҳи”(Бухоро 
вилояти), “Шоҳи зинда”, “Гўри Амир”, “Бибихоним масжиди”, “Имом ал Бухорий
мажмуаси”(Самарқанд), “Ҳазрати Довуд”, “Паҳлавон Маҳмуд” (Хоразм вилояти), “Саъд 
ибн Абу Ваққос”(Жиззах вилояти) тўғрисидаги афсона ва ривоятлар жумладан ҳозирги 
кунга қадар сақланиб қолган бўлиб, улар ўзликни ҳамда миллий қадриятларнинг моҳиятини 
англашда аҳолига яқиндан ёрдам беради. Мазкур мақбаралар маҳаллий аҳоли доимий 
равишда зиёрат учун борадиган муқаддас қадамжолар, руҳий покланиш ҳамда маънавий 
юксалиш масканлари ҳисобланади.