Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

-
 
Visechka (doirachalar ) metodi.
 
Doirachalar metodi: o„simliklardagi har bir bargni plastinkalarining markaziy 
qismidan 103 tadan yuzasi ma‟lum boMgan doirachalar qirqilib olinadi. XoM 
holatdagi doirachalaming ogMrligi torozida 0.01 % aniqlikda tortiladi. Olingan 
doirachalar bargining qalinligi o„rtacha ko„rsatkichiga ega boMishi kerak. Barglami 
xoM xolaidagi ogMrligi tortib olinadi. Ko„pincha o„simliklarni o„rtacha 
ogMrliklarini aniqlash uchun olingan na‟munalardan foydalaniladi. 
Barg sathi quyidagi formula bilan aniqlanadi :
„ 
(M, + M
y
) x К x Д
у
 
t s
.. ----------------------------
M y
 
Bu yerda: Bs - o„simlikning barg sathi M
L
-
barglarning ogMrligi
Mv-doirachalar ogMrligi D\r-
doirachalar yuzasi K-doirachalar 

---

6 5
soni My-doirachaning og„irligi.
-
 
Bargni uzunligi va enini o'lsab, ularni ко ‘paytmalarini qabul qilingan 
koeffitsientga ко ‘paytirib hisoblanadi.
 
Makkajo„xori, oqjo„xori singari singari o„simliklaming barg sathini aniqlashda 
barglami oMchash yo„li bilan o„tkazish qulay hisoblanadi. Bunda o„simlikdagi har bir 
barg uzunligi va ko„ndalangi o„lchanadi va ekinlami barglarini formulaga ko„ra farq 
qiladigan tuzatkich koeffitsientidan foydalanib barg sathi hisoblanadi.
F. Kuznetsov tomonidan barg sathini aniqlashning eng oddiy quyidagi formulasi 
taklif etiladi:
S = 
2
 
/3
 a v
 
Bu yerda S - barg sathi a- bargning eni v-bargning uzunligi Bu usulning qulayligi 
unda barglami usushning xojati yo„q, bevosita dalada barglarga shikast etkazmasdan 
olib borish mumkin.