Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

S
MOKC 
Variatsiya koeffitsienti o'rganilayotgan belgilaming nisbiy 0„zgaruvchanlik 
koeffitsientini tavsiflaydi va turli to„piamlaming bir tekisligini baholashda keng 
qoMlaniladi. Maksimal ahamiyati Vp = 100%, 
s=s
«.„da kuzatiladi. 
Tanlama ulushining xatosi s,,-bu to„plam tanlamasi ulushining toMiq 
boMmagan taqdimot tanlamasi sababli barcha asosiy to„plamga P ga nisbatan 
ogMsh me‟yori. Ulush xatosi quyidagi formulada hisoblanadi: 
bu yerda s -sifat belgisining 0„zgaruvchanlik ko'rsatkichi, n- 
tanlama xajmi, 
Altemativ variatsiya uchun s= Vw boMganda tanlama ulushi 
xatosi formulasi quyidagi ko„rinishga ega boMadi: 
Belgilaming
S_
Belgilaming
^ 
дик
gradatsiyalar
gradatsiyalar
soni
soni
' 2
0.500(50.0 %)
5
0.200(20.0%)
3
0.333(33.3%)
6
0.367(36.7%)
4
0.250(25.0%)
7
0.143(14.3%)

---

1 8 3
2
s
p
intervalida uchratish -95% ni va p ±3s
p
intervalida 99% tashkil etadi. 
Shundan kelib chiqqan holda miqdor 0„zgaruvchanlik singari 99% ehtimolli 
barcha 
p
ifodalar uch karra xatolikka ega bo„lgan tanlama ulushida jaylashtiri ldi. 
jxiI-bob.TAJRIBA KO„RSATKICHLARINI TAQSIMLANISHF | VA UNING 
GRAFIK USULIDA IFODALANISHI 
Taqsimlanish usullari va xususiyatlari. 
To„plam kuzatish natijalarining 
chastotalari empirik va nazariy taqsimlanishiga ko„ra farqlanadi. 
Empirik taqsimlanish
-tanlavmalarni o'rganish davomida olingan 
oMchov natijalariga ko'ra taqsimlanishiga aytiladi. Masalan , o'simliklaming 
poya balantligi va vazniga ko'ra taqsimlanishi, delyankalami bo'lakchalardagi 
hosil uchyotiga ko'ra taqsimlanishi va h.k. Uning asosida ma‟lum matematik 
qonuniyatlar yotibdi , qaysiki asosiy to'plamda , ya‟ni juda ko'p sonli 
kuzatishlarlarda (n ->«) ayrim nazariy taqsimlanishlar bilan tavsiflanadi. 
Nazariy taqsimlanish
ayrim gipotezalarni tekshirish uchun ishlatiladigan 
statistik mezonlar asosida kuriladi . Ko'shimcha tadqiqot ishlarida odatdagi 
taqsimlanishga yoki yerkinlik darajasi cheklangan sondan iborat bo'lgan 
muayyan 
qo‟yilgan 
(t ,F, x
2
ahamiyatli ,Puasson taqsimot usuli) vazifalami 
aniqlashda odatdagidan kelib chiqadigan mahsus taqsimlanish usuliga tayanib ish 
yuritiladi.