Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

Agronomiyada ilmiy tadqiqotlar olib borishda “Vegetatsion tajribalar” 
muhim o„rin tutadi. Vegetatsion tajribalar ko„proq nazariy ahamiyatga ega 
bo'lgan ilmiy tadqiqotlarni olib borish uchun mo'ljallangan. Bu tadqiqotlar olib 
borish natijasida o'simiikda kechadigan muhim fiziologik jarayonlarning 
kechishi, o'sish va rivojlanish jarayonlarining dinamikasi ilmiy asosda 
o'rganiladi.
“Vegetatsiya” so'zi yunoncha “Wegetitio” so'zidan olingan bo'lib, o'sish va 
ko'karish degan ma‟noni bildiradi. Adabiyotlarda “vegettasion tajriba usullari” 
yoki “vegettasion ilmiy tekshirish usullari” deganda o'simliklami kichik 
idishlarda yoki kuchli sovuq va issiq, shamol va yomg'irdan asraydigan maxsus 
uylarda o'stirish tushuniladi. Shunga ko'ra vegetatsion tajribalaming bir kancha 
turlari mavjud. Masalan:
1.
 
Kumda o'stirish usuli,
2.
 
Toshda o'stirish usuli,
3.
 
Suvli sharoitda o'stirish usuli,
4.
 
Tuproqli sharoitda o'stirish usuli,
5.
 
Yopiq ximoyalangan sharoitda o'stirish usuli.
Akademik D.N Pryanishnikov o'z ilmiy ishlarida vegetatsion tadqiqotlar-
ning ahamiyatini quyidagicha baholaydi : “Dala tajribalarining vazifasi bugungi 
kunda mineral o'g'itlami dala sharoitida qo'llanish ko'lamini o'rganishdan iborat 
bo'lgan bir vaqtda, vegetatsion tajribalaming asosiy vazifasi o'simlik uchun qulay 
sharoit yaratishda har bir alohida olingan omillami o'rganish , o'simiikda 
kechadigan jarayonning mohiyatini ochishdan iborat ”.
Fundamental ahamiyatga ega bo'lgan tadqiqotlar, mikro elementlar, 
mikroo'g'itlar, izotoplar , mikroorganizmlar bilan bog'liq tadqiqotlar, kam