Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

soni aniqlanib, bir gektarda necha ming tup holatiga keltirishdan iboratdir.
Ko„chat qalinligi ham o„z navbatida hosildorlikni belgilovchi asosiy 
omillardan biri boMib hisoblanadi. Shuning uchun olingan qo'shimcha hosilning 
to„g„ri ekanligini aniqlash uchun ham ko„chat qalinligi hisobga olinadi. 
O'rganilayotgan omilning ко„chat qalinligiga ta‟siri bor-yo„qligini aniqlash bilan 
birga, hisoblanib agarda omil ta‟siri ko„chat qalinligiga bog„liqligi sezilmasa 
hisoblash maydonidagi o„simtiklar sonini hamma variantlarda bir xilligi 
ta‟minlash maqsadga muvofiqdir. Shundagina omilning ta‟siri hosildorlikka 
nisbatan aniq boMadi.
G„o„za ustida olib boriladigan dala tajribada ko„chat qalinligi g„o„zaning 
navidan va turidan qat‟iy nazar ikki muddatda aniqlanadi. Birinchi marotaba 
ko„chat qalinligi, g„o„za ko„chati yaganadan chiqqandan keyin, ikkinchi marotaba 
esa vegetatsiya davrining oxirida, aniqrogM oxirgi paxta terishdan oldin 

---

1 1 3
aniqlanadi.
Birinchi marotaba g„o„za yaganadan chiqqandan keyin aniq miqdorda 
qoldirilib o'simlik o„suv davri davomida o„rganilayotgan omilning o„simlikni 
hayot faoliyatiga qanchalik ta‟sir etishi hisobiga o„simlikning nobud boMishiga 
olib kelishini aniqlash mumkin. Bundan tashqari, har xil mexanik ta‟sirlar, 
traktoming ishchi organlari gMldiragi va tuproqqa ishlov beruvchi ishchi 
moslamalari hamda o„g„itlagich va har xil kimyoviy moddalar bilan ishlov 
beruvchi moslamalar ta‟siridan o„simlikni sinib, yo„qolishini ham hisobga olish 
mumkin. Begona o'tlarga kimyoviy ta‟sir etuvchi gerbetsidlami va har xil kasallik 
hamda hashoratlarga qarshi kurashuvchi kimyoviy moddalaming ham ta‟siri