Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

boshqa. materiallar ishlab chiqarishda ishlatiladi. Moy zavodi chiqindisi 
hisoblangan gudron (gossipol smolasiga o„xshash) issiqqa nihoyatda chidamli 
bo„ladi, shuning uchun undan qolip tayyorlashda va issiqqa chidamli lak ishlab 
chiqarishda foydalanish mumkin.
Linter paxta nomi bilan yuritiladigan chigit tukidan issiq kiyimlarga solishda, 
matras-to„shak, mebellar tayyorlashda, meditsinada ishlatiladigan paxta, 
sellyuloza ishlab chiqarishda, sun‟iy soch, sun‟iy charm va ipak, sun‟iy oyna, 
linoleum, plastmassalar, avtomobil laki, selofan, qotoz, ebonit, portlovchi 
moddalar va hokazolar ishlab chiqarishda foydalaniladi.
Shulxa deb ataladigan chigit po„chog„i (po„sti) dan ham potash, texnik spirt 

---

1 0 3
olinadi, lak, o„rov (rulon) qog„ozlari, karton, elektroizolyasion buyumlar 
tayyorlanadi. Shulxada pentazonlar ko„p bo„ladi, undan furfurol (moy-simon 
suyuqlik) olinadi. Furfurol qimmatli smolalar va plastmassalar tayyorlashda 
ishlatiladi.
G„o„zapoyadan asosan o„tin o„mida, qisman esa qurilish taxta piitalari 
tayyorlashda va mebel ishlab chiqarishda foydalaniladi. Yuqumli kasailiklar, 
masalan, vilt bilan kasallanmagan dalalardagi g„o„zapoyalami mashinalarda 
maydalab, organik o„g„itlarga aralashtirib yerga solish ham mumkin.
G„o„zapo„choq ham nihoyatda qimmatli hisoblanadi, chunki uning tarkibida 
ko„plab oshlovchi modda bo„ladi. G„o„za bargida ko„p miqdorda organik 
kislotalar, jumladan, olma va limon kislota bor. Bu kislotalarni g„o„zaning o„suv 
davri tugallangandan keyin sanoat yo„li bilan olish mumkin.
Nihoyat, g„o„za sershira (serasal) o„simliklardan hisoblanadi, gektaridan 100-
200 kg asal olish mumkin. Shuning uchun g„o„za paykallari yaqinida bemalol