Toshkent – 2021 1-laboratoriy topshiriqlari topshiriqlar

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

“Ma’lumotlar bazasi” fanidan

Laboratoriya ishi №1

Bajardi: 043-19 Tso’ Guruh talabasi

Turdimuxammadiyev Doniyorjon
Tekshirdi: Halilov S

Toshkent – 2021
1-LABORATORIY TOPSHIRIQLARI
Topshiriqlar:
1.Mohiyat – aloqa diagrammasini qurish (ER modeli).
2.Relyatsion ma`lumotlar bazasini loyihalash.
3.SQL yordamida ma`lumotlar bazasini yaratish va ma`lumotlarga ishlov berish.
4.Ma’lumotlarni tanlash va ular ustida amallar.
1- Topshiriq
Mavzu: Ma`lumotlar bazasini loyihalash. Mohiyat–aloqadiagrammasiniqurish (ERmodeli).
Ishdan maqsad: ma`limotlar bazasini loyihalash uchun mohiyat–aloqa modelini ishlab chiqish bo`yicha ko`nikmaga ega bo`lish.
Masalani qo`yilishi: ma`lumotlar bazasini lohiyalash va “Mohiyat–aloqa” modelini ishlab chiqish.
Uslubiyko`rsatmalar: ma`lumotlarbazasinilohiyalashquyidagitashkil etuvchilarini o`rganishni taqazo etadi. Ob`yektlar,ob`yekt xususiyatlari, bog`lanishlar (ob`yekt munosabatlari),vaqt oralig`i va hokazolar.
“Mohiyat–aloqa”modeli predmet sohani tashkil etuvchi uchta asosiy komponentalardan foydalanib quriladi:mohiyat, atribut, aloqa. Konstruktiv elementlar tarkibida “VAQT” tashkil etuvchisi faqat oshkormas holda ishtirok etishi mumkin. Modelda vaqt, yil, sana va shunga o`xshash atributlar bilan tasvirlanadi.
Modeln iquirishda “aloqa” mavjud ob`yektni, jarayonni yoki hodisani, abstraksiyasi sifatida keladi. Atribut mohiyatni xarakterlaridan bo`lib, nom bilan belgilanib,birorta qiymatlar to`plamidan qiymatlar qabul qilinadi.
“Mohiyat–aloqa” modelidagi bog`lanishlarga, ikki mohiyat o`rtasidagi har bir bog`lanish turiga tegishli munosabatlarni kiritish zarur (binar, ternar.., n-nar).
Loyiha haqidagi axborot diagramma ko`rinishida rasmiylashtiriladi,buning uchun quyidagi belgilar kiritiladi:mohiyat turlari–to`rtburchak bilan, atributlar-ovallar bilan tasvirlanadi va ular mos mohiyatlar bilan yo`nalishsiz qirralar bilan bog`lanadi.
“Mohiyat–aloqa” modeli predmet sohani (PS) faqat aniq bir qismini akslantiradi. Bu holda uni local model deyiladi. PS haqida to`la axborotga ega bo`lish uchun uni etarli kengroq tekshirish zarur va oldingisini to`ldiradigan local modellar qurish kerak. Shundan so`ng local modellar birlashtirilib PS haqida bir butun kompozitsion tasvirga ega bo`lamiz.


1-topshiriq

ID

F.I.O.

Egallagan lavozimi

Oylik daromadi




ID

Taom nomi

Taom narxi

qiymati




ID

Mahsulot nomi

hajmi

Keltirilgan sanasi







Ishchi hodimlar







Menyu

Ombordagi mahsulotlar




Restoran



harajatlar

Oylik foyda






ID

Zal

Yetkazib berish

Sana

ID

soliqlar

Hodimlar uchun maosh

Boshqa harajatlar

Restoran obyektlari Ishchi hodimlar obyektining xususiyatlari

ID	O’byektlar	Ob’yektlar
1	1	Ishchi hodimlar
2	2	Menyu
3	3	Ombordagi mahsulotlar
4	4	Oylik foyda
5	5	Harajatlar

ID	F.I.O.	Egallaga lavozimi	Oylik daromadi
1
2

Menyu obyektining xususiyatlari Ombordagi mahsulotlar obyektining xususiyatlari

ID	Taom nomi	Taom narxi	Qiymati
1
2

ID	Mahsulot nomi	Hajmi	Keltirilgan sanasi
1
2

Oylik foyda obyektining xususiyatlari Harajatlar obyektining xususiyatlari

ID	Zal	Yetkazib berish	Sana
1
2

ID	Soliqlar	Hodimlar uhun maosh	Boshqa harajatlar	Sana
1
2