Vahobov Abdulhamid



Download 0,74 Mb.
Pdf ko'rish
Sana01.01.2022
Hajmi0,74 Mb.
#298666
Bog'liq
Data base



O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 

KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI  

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI                                             

TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 

 

 



 

 

 



 

“Televizion texnologiyalar” fakulteti  

“Audiovisual texnologiyalar” kafedrasi 

Ma`lumotlar bazasi fanidan Labaratoriya ishi 

 

Ish mavzusi: Internet do`kon  



 

 

 



 

 

 



 

Guruh: 

 

 

 

 

 

 

 513-20 

Talaba :  

 

 

 

 

 

 

Vahobov Abdulhamid 

O`qituvchi :   

 

 

 

 

 

 Atadjanova Muqaddas 

 



 

 

 1 - LABORATORIYA

 

ISHI 

Mavzu:

 

Ma’lumotlar

 

bazasini

 

loyihalash.

 

Mohiyat

 

 

aloqa

 

diagrammasini

 

qurish

 

( ER

 

modeli). 

Ishning

 

maqsadi:

  ma’lumotlar  bazasini  loyihalash  uchun  mohiyat  –  aloqa 

modelini ishlab chiqish bo’yicha ko’nikmaga ega bo’lish. 



Qisqacha nazariy ma’lumotlar: 

Ma’lumotlar bazasini lohiyalash quyidagi: ob`yektlar, ob`yekt xususiyatlari, 

bog`lanishlar (ob`yekt munosabatlari), vaqt oralig`i va hokazo tashkil etuvchilarini 

o`rganishni taqazo etadi. 

“Mohiyat – aloqa” modeli predmet sohani tashkil etuvchi uchta asosiy 

komponentalardan foydalanib quriladi: mohiyat, atribut, aloqa. Konstruktiv elementlar 

tarkibida “vaqt” tashkil etuvchisi faqat oshkormas holda ishtirok etishi mumkin. Modelda 

vaqt, yil, sana va shunga o`xshash atributlar bilan tasvirlanadi. 

Modelni quirishda “aloqa”mavjud ob`yektni, jarayonni yoki hodisani, abstraksiyasi 

sifatida keladi. Atribut mohiyatni xarakterlaridan bo`lib, nom bilan belgilanib, birorta 

qiymatlar to`plamidan qiymatlar qabul qilinadi. 

Bu ishda internet dokon mavzusi yuzasidan malumotlar bazasini ER 

diagrammasi tuzilgan. Bu bazada tizim administratori, xaridor va mahsulotlar 

ortasidagi munosabatlar, aks ettirilgan. Quyida esa malumotlar bazasidagi 

aloqalar turlari haqida gapirilgan: 

Ma`lumotlar bazasida quyidagi munosabatlar mavjud: 

1. 

Birga – bir (1:1)munosabat.

 A va B ob`ektlar to`plami orasida 1:1 munosabat 

o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir  nusxasiga B ob`ektning bitta nusxasi 

mos kelsa yoki aksincha. 




2. 

Birga – ko`p (1:n) munosabat.

 A va B ob`ektlar to`plamida A ob`ektning har bir 

nusxasiga B ob`ektning bir nechta nusxasi mos kelsa, yana B ob`ektning har bir 

nusxasiga A ob`ektning bittadan ko`p bo`lmagan nusxasi mos kelsa ham hosil bo`ladi. 

3. 

Ko`pga – bir (n:1) munosabat.

 A va B ob`ektlar to`plami orasida o`rnatilsa, unda 

A ob`ektning har bir nusxasiga B ob`ektning ko`pi bilan bitta nusxasi mos keladi. B 

ob`ektning nusxalari orasida shundaylari mavjudki, ularga A ob`ektning bir nechta 

nusxasi mos keladi. 

4. 


Ko`pga – ko`p (m:n) munosabat.

 A va B ob`ektlar orasida shunday munosabat 

o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir nusxasiga B ob`ektni bir nechta 

nusxasi mos kelsa va aksincha. 

 

Topshiriq raqami:12 (internet do`kon mavzusi) 



 

Internet do`kon ma`lumotlar bazasining ER diagrammasi: 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

yoshi 


Internet do‘kon 

 

Admin. 



Xaridor

 

F.I.O 



 Raqami 

yoshisan


F.I.O 


Tel.raqami 

     


staji 

Talab


olis

Xizmat 


korsatish 

Tashriflar 

soni 

foyda 


mahsulot

 

sanasi 



    

narxi 


Yaroqlilik 

muddati 


    Sifati 

Ko`rsatkichi 




 

 

 

2 – LABORATORIYA

 

ISHI 



Mavzu:

 

Relyatsion

 

ma`lumotlar

 

bazasini

 

loyihalash. 

Ishning

 

maqsadi:

 Ma`lumotlar  bazasini  relyatsion  modeli  uchun  jadvallar 

tizimini  ishlab  chiqishni  o`rganish  va  ob`yektlarni  bog`lanish  munosabatlarini 

tahlil qilish. 

Qisqacha nazariy ma’lumotlar: 

Ma`lumotlarni  relyatsion  modeli  asosida  munosabat  tushunchasi  yotadi. 

Munosabatni 2 o`lchamli jadvallar yordamida tasvirlash qulay. Jadval ko’rinishidagi 

ma’lumotlar tushunarli, ko`rimli va inson uchun oddiy hisoblanadi. Shu bilan birga 

ular orasidagi bog`lanishlarni modellashtirish imkonini beradi. 

Relyatsion yondashuv asosiy tushunchalari: 

 



Ma’lumotlar toifasi – relyasion MB saqlanadigan ma’lumot qiymatlari; 

 



Domen  –  domenlar  ma’lumotlarni  ayrim  asosiy  turlarini  aniqlash  orqali 

o‘rnatiladi; 

 

Atributlar – jadval ustunlar nomlari; 



 

Bog‘lanish – relyation so‘zidan olinib munosabatni bildiradi; 



 

Birlamchi kalit – bu kalit tashqi MB bilan bog‘lanishni o‘rnatish uchun xizmat 



qiladi. 

Relyatsion MB munosabatlarni o`zaro bog`langan to`plamidir. Har bir 

munosabat kompyuterda fayl ko`rinishida tasvirlanadi.

 

  Vazifa. 

1-laboratoriya ishida qurilgan mohiyat - aloqa diagrammasi 

uchun relyatsion bog`lanish o`rnatish. 

 

 




 

 

p/k 



 

 

 



 

 

 



p/k 

 

 



f/k 

Id 


Xarid. 

 

Xaridor ismi familiyasi 



Id 

Mah. 


Alijonov Shaxboz 



Alijonov Shaxboz 



Ismoiljonov Muhammadjon 



Ismoiljonov Muhammadjon 



 

 



 

Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish