5.2 Ishlab chiqarish xarajatlarini xisoblash.(S).
Ishlab chiqarish (joriy)xarajatlarga mehnat haqi xarajatlari, ijtimoiy-sug‘urtaga ajratmalar, materiallar uchun xarajatlar, elektr energiya, amortizatsion ajratmalar va boshqa xarajatlar kiradi.
5.3.Yillik mehnat haqi fondini hisoblash.
Yillik mehnat haqi to‘lash fondi ishchilarning o‘rtacha oylik ish haqining, ular shtatiga va planli davr davomiyligi (12-oy)ga ko‘paytmasi bilan aniqlanadi.
O‘rtacha oylik ish haqi, tarif ustamasi, mukofat, qo‘shimcha qiymatlardan iborat.
5.1-jadval
Vazifasi
|
Razryadi
|
Ishchilar soni
|
Tarif stavkasi
|
Ustama
|
Jami
|
Yillik ish haqi fondi
|
CHilangar
|
5
|
1
|
2390080
|
717024
|
3107104
|
3728548
|
Elektr payvandchi
|
6
|
1
|
2529800
|
758940
|
3288740
|
39464880
|
Bo‘yoqchi
|
3
|
1
|
2301760
|
690528
|
2992288
|
35907456
|
YOrdamchi ishchilar
|
2
|
1
|
2197200
|
659160
|
2856360
|
34276320
|
Jami
|
|
4
|
|
|
|
146933904
|
5.4 Mexnatkashlarninig mexnat haqining yillik fondi.
Sf=Ff.m·1,2%=20635146·0.12=247621 sum.
4.2. Ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar.
Sij.sug‘=Cf·0,25=1762060∙0,25= 440801 sum.
4.3. Materiallar uchun xarajatlar.
Materiallar resursi uchun pul xarajatlari materiallar uchun solishtirma normalarining qiymati (Sm) ni maxsulotlar xajmiga (Ng) kupaytmasi bilan aniqlanadi.
Smat=Cm Ng,ming sum .
Smat=1100∙0,5∙210=115500 ming sum.
Bunda 1E- bitta aravachani ta’mirlash uchun zarur bulgan qiymat .
5.5Elektr energiyasi xarajatlarini hisoblash.
Elektr energiyasi xarajatlari quyidagi formula orqali aniqlanadi.
Se=Ue·Ae·Ng ming sum.
Bunda, Ue -1kVt·soat elektr energiyasi qiymati, 450 so‘m.
Ae- ta’mirlash birligi.
Se=450∙26,8∙210=2532600 sum.
5.6Amortizatsiya ajratmalarini aniqlash, (Sa).
Asosiy fonddan amortizatsiya xarajatlarini hisoblanadi, ular balans qiymati va asosiy fondni rivojlantirish uchun ajratmalar kupaytmasidan aniqlanadi. Jixozlarning umumiy balans qiymati 4340000 ming sumni tashkil etadi.
Sa=4340000·0,072=312480 sum.
5.7. Boshqa harajatlarni xisoblash.
Bulim bo‘yicha boshqa harajatlar ishlar bo‘yicha nomenklaturaga mos holda hisoblanadi.
Boshqa harajatlar ishlab chiqarish uchun ajratilgan mablag‘ fondidan 2% ni tashkil qiladi.
Spr=1762060∙0,02=35241 sum.
5.8Ekspluatatsion xarajatlarning umumiy qiymatini hisoblash.
Ko‘rsatilgan xarajatlar quyidagi formula orqali aniqlanadi.
So=Sf+Sij.sug‘+Smat+Se+Sa+Spr, ming sum.
So=247 621+440 801+115 500+2 532 600+312 480+35241=3 684 243ming sum.
5.9 Bo‘limning amalga oshirgan ishlari uchun hisoblangan qiymati va tannarxini aniqlash.
Uchastkada amalga oshirilgan ta’mirlash ishlarining tannarxi (S) yillik xarajatlarning So, yillik rejalashtirilgan ish hajmiga nisbati bilan aniqlanadi.
S=So:Ng=3 684 243:210=17544 ming sum.
Hisoblangan qiymat tuliq tannarxdan va solishtirma foydadan (P) tashqari tannarx o‘lchamidan 20% miqdorda olinadigan qiymat bilan ham hisoblanadi.
P=0,2·S ming sum.
P=0,2·17544=3508 ming sum.
SHunday qilib hisoblangan qiymat qo‘yidagini tashkil etadi.
Rs=S+P=17 544+3 508=21052 ming sum.
Tok qabul qilgichlarni tortish rejimida sinashda uchastkadagi foydani(D), tushimni(P) va rentabillikni (R) hisoblash.
Uchastkaning kursatilgan ishlarni amalga oshirishi natijasida olinadigan foydasi hisoblangan qiymatni (Rq) yillik amalga oshiriladigan rejaga (Ng) kupaytmasi bilan aniqlanadi.
D=21 052∙210=4 420 922 ming sum.
Hisoblangan tushim qo‘yidagi tenglama bilan hisoblanadi.
Pr=D-So=4 423 923-3 684 243=736 680ming sum.
Qilingan xarajatlar hisobiga uchastkaning rentabelligi quyidagicha aniqlanadi:
Rs=Pr·100:So=736 680∙100:3 684 243=19.9 %
Olingan natijalar shuni ko‘rsatadiki uchastkaning rentabelligi yuqori bulganligi uchun u foydaga ishlaydi. Bu shuni kursatadiki ko‘zda tutilgan choralar effektiv hisoblanadi.
Xulosa
Ushbu bitiruv malaka ishida elektrovozlar tortuv elektr motorini pulsatsiyalanuvchi tokda boshqarish sxemasi ishlab chiqilgan tahlil qilingan.
Bitiruv malaka ishi kirish, asosiy, mexnatni muxofaza qilish, texnik iqtisodiy xisoblar bo‘limlaridan tashkil topgan.
Asosiy bo‘limda avval elektrovoz tortuv elektr motorining qullanilishi va ularga ta’sir etuvchi faktorlar. Keyin esa tortuv elektr motorini ishlatishda pulsatsiyalanishning shartlari va uring motorlar ishiga ta’siri tahlil qilingan.
Mexnatni muxofaza qilish bo‘limida xavfsizlikning psixologik jixati, psixologik jixatdan jaroxatlovchi omillar roli va xavfsizlikka ijtimoiy ruxiy ta’sir ko‘rsatish masalalari ko‘rib chiqilgan
Malakaviy bitiruv ishining texnik-iqtisodiy qismida ta’mirlash uchastkasining ishchilar shtati, ishlab chiqarish (joriy)xarajatlari, ishchilarning mehnat haqi va
ijtimoiy sug‘urta ajratmalari, elektr energiya xarajatlari, asosiy fondning amortizatsiya xarajatlari va boshqa xarajatlar ko‘rsatkichlari hisoblangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |