Mavzi: Saylov xuquqi erkinligi - fuqarolik jamiyatining
sharti
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
Топширда: Акромова Дилдора
Қабул қилди: Рахмонов А
Reja:
1. Saylov huquqi: tushunchasi, manbalari, tizimi
2. Saylov jarayoni. Saylov kampaniyasi boshlanganligini e'lon qilish
3. Deputat va senatorlarni chaqirib olish
Saylov insoniyat o'ylab topgan, hokimiyat vakolatini vujudga keltiruvchi eng qadimiy usullardan hisoblanib, u demokratiyaning yorqin ifodasi, fuqarolarning jamiyat va davlat ishlarida ishtirokining muhim shakli, davlat boshlig'i, vakillik organlarini (qonunchilik organini) vujudga keltirishning asosiy vositasidir.
Vujudga kelib, qo'llanila boshlagandan to hozirgacha saylovlar takomillashib keldi va hamma joyda bir nechta ijtimoiy funksiyalarni bajarib kelmoqda.
KIRISH
Birinchidan, saylovlar mavjud hokimiyatning legitimligini ta'minlaydi, bu aholi saylov natijasidagina vujudga kelgan hokimiyat tuzilmalarinigina tan olib, ularning ko'rsatmalarini ixtiyoriy bajarishini ta'minlaydi.
Ikkinchidan, jamiyatdagi turli siyosiy kuchlar nisbatini aniqlash imkonini beradi, bu qaysi siyosiy kuch nimaga qodirligini, aholi nimani ma'qul ko'rishini, kimga ishonishini bildiradi.
Uchinchidan, siyosiy hokimiyatni, siyosiy boshchilarni, siyosatchilarni tinch yo'l bilan almashishini ta'minlaydi, bu - hokimiyatga yangi kuchlar kelishi, ishonchni oqlamagan shaxslar, vakillik organlarining a'zolari siyosat maydonidan chiqishi, ularning o'rniga yangilari kelishi demakdir.
To'rtinchidan, xalq suverenitetini, demokratik siyosiy rejimni ta'minlab, siyosiy elitani aholi nazoratida bo'lishini ta'minlaydi. Bu degani har bir yangi saylov davrida avval saylanganlar saylovchilar oldida hisobot berishini ta'minlashni bildiradi.
O'zbekistonning Birinchi Prezidenti tomonidan 2010-yil 12-noyabrda ilgari surilgan "Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish Konsepsiyasi"da "O'zbekistonda saylov huquqi erkinligini ta'minlash va saylov qonunchiligini rivojlantirish" masalasiga alohida bob ajratilishining o'zi ham, saylov masalasi, saylov huquqi demokratiya tizimida, jamiyat, fuqarolar hayotida muhim masala ekanligini ko'rsatadi. Konsepsiyada qayd qilinishicha "erkin saylov va o'z xohish-irodasini erkin bildirish prinsiplari, birinchi navbatda, har bir shaxsning davlat hokimiyati vakillik organlariga saylash va saylanish bo'yicha Konstitusiyaviy huquqi milliy davlatchiligimiz modelining asosini tashkil etadi".
Saylov saylov huquqi orqali amalga oshiriladi. Saylov huquqi esa konstitusiyaviy huquqning muhim institutidir. Saylov huquqining jamiyat, fuqaro hayotidagi muhim ahamiyati uni alohida maxsus o'quv kursi sifatida o'qitish zaruriyatini keltirib chiqaradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |