Topografiyalíq anatomiya páni boyínsha oqíw metodikalíq-kompleks

Atlarda narkoz qollaw
Atlarda narkoz shaqırıw maqsetinde kóbirek xloralgidrat eritpesi qullaniladi. Bul eritpeni qollawda onıń norması bolıp, mısalı awız arqalı 100 kg tiri vaznga 9 -12 gr. muǵdarda tayarlanǵan eritpe ishiriladi. Tug'ri ishekten 100 kg tiri vaznga 8-10 gr muǵdardaǵı eritpe jiberiledi. Moyıntırıq venası arqalı 100 kg tiri vaznga 6 -8 gr muǵdarda eritpe, haywan narkoz jaǵdayına uchraguncha jiberiledi. Narkozni qollawdan aldın atlar 12-18 saat ash qaldıriladi, eritpe awız arqalı ishirilsa bul eritpeni 2-3 litr suwǵa aralastırıp ishiriladi. Sidik pufagi bosatiladi. Egerde xloralgidrat tuwrı ishekten jiberisa onda dári quralın un-kepek yamasa un-kraxmal qaynatılǵan atalasına qosıp jiberiledi.
Iytlerde narkoz ótkeriw
Iytler 12-18 saat ash qaldırilib, 1 kg tiri salmaqqa 1 ml muǵdarda 1% morfin eritpesin teri astına jiberiledi. 15 minutadan keyin Operaciya stolida fiksatciya etilgen ıyt narkoz maskasi arqalı efir yamasa xloroform eritpesi tóbeizgich járdeminde tóbeizilib dem alıw yo'lariga jiberip hushsız etiledi.
Kombinaciyali narkoz- bir neshe qıylı dári quralın, hár túrlı usıllar menen organizmge jiberiwge aytıladı. Mısalı, 1 kg tiri vaznga 1 ml muǵdarda 1% li morfin eritpesi teri astına jiberiledi. ASE eritpesi ingalyasiya usılında narkoz maskasi járdeminde tamshılatib nápes jollarına jiberiledi.
Tug'ri ishek arqalı xloralgidrat narkozı - teri astına 1% limorfin eritpesinen 1 kg tiri vaznga 1 ml muǵdarda teri astına jiberip, 15-20 minutadan keyin 10% li xloralgidrat eritpesin qaynatılǵan un-kraxmal atalasına qosıp, sprinsovka járdeminde tuwrı ishekke jiberiledi.
8-Ámeliy Shınıǵıw: JERGILIKLI AWÍRÍWSÍZLANDÍRÍW HÁM ONIŃ TURLERI
Sabaqtıń maqseti. Jergilikli Awırıwsızlandırıw haqqında túsinik hám onıń áhmiyeti. Jergilikli Awırıwsızlandırıw ushın qollanılatuǵın dári ónimleriniń tariypi, qollaw usılı, túrleri haqqında túsinik beriw.
Úskene hám ásbap úskeneler. Reńli kesteler, jergilikli Awırıwsızlandırıw ushın qollanılatuǵın farmakologik dári ónimleri, 0, 5%, 1, 0%, 2, 0%, 3, 0%, 5, 0%, 10% novokain eritpesi, hár túrlı kólemli shpris hám iyneler, Kuper qayshısı, 3-5% yodning spirt degi eritpesi, harxil túrdegi haywanlar, haywanlardı fiksatciya qılıw ushın stanoklar.
Sabaqtıń ótiliw usılı. Sabaqtıń birinshi yarımında studentlerge - jergilikli Awırıwsızlandırıw ushın qollanılatuǵın dári ónimleri, onı qollaw texnikası hám áhmiyeti, jergilikli awırıwsızlandırıwni haywan organizmine tásir etiw mexanizmi, odan kelip shıǵıs tásirler haqqında túsinikler beriledi.
Studentler kishi gruppalarǵa ajıratılıp, oqıtıwshı qadaǵalawı astında hár túrlı túrdegi haywanlarda jergilikli awırıwsızlandırıwning túrli usıllardı qollawdı úyreniledi.
Sabaq juwmaǵına 5-10 minuta qalǵanında orınlanǵan jumıslar juwmaq etilip ámeliy shınıǵıw teması bekkemlenedi.
Haywanlarda atqarılatuǵın Operaciyalar - haywanlar organizmindegi awırıw impulslarini tolıq hám rasional joytıw, tınıshlantırıw, haywan tárepinen kereksiz háreketlerin joytıw jergilikli Awırıwsızlandırıw tásirine baylanıslı boladı.
Awırıw - haywan organizminde bir qansha salmaqli tásirler shaqırıp, organizmniń qorǵaw kúshlerine unamsız tásir etiwshi sebep bolıp tabıladı.
Kúshli awırıw nátiyjesinde tamırlar tonusı kúsheyedi, qant muǵdarı kóbeyedi, dem alıw ritmi tezlesedi, as qazan-ishek sekreciyası beziniń jumıs iskerligi tómenleydi, hámme túrdegi zat almasıw procesi buzılıp kislota tárepke jıljıtılıp acidozdı payda etedi. Qan quramında adrenalin muǵdarı kóbeyip ketedi. Kúshli awırıw nátiyjesinde klinikalıq kórsetkishler buzılıp travmatik shok kelip shıǵadı.
Nerv sistemasınıń jumıs iskerligi bo'zilib, organ hám toqımalar, kózdiń Shaq perdesi, teri qabatı tiykarınan, labda, tuyaq gúldiń tajıisi, tuyaq aralıǵı, iytlerde barmaǵınıń mugo'zlangan jumsaq taban kópshikchasida, Qarınnıń ventral bóleginde, muskul, shemirshek hám shemirshek qınlarına unamsız tásir etip, Patologiyalıq ózgeriwi processleri kelip chaqadi.