ÁMELIY SHÍNÍĞÍWLAR MATERIALLARÍ
1-Ámeliy shınıǵıw:
XIRURGIYALIQ KLINIKA MENEN TANÍSÍW HÁM ONDA XIRURGIYALIQ ISLERDI SHÓLKEMLESTIRIW. HAYWANLARDÍ FIKSACIYA QILIW PRINCIPLERI
Sabaq maqseti: Xirurgiyalıq klinika tariyxı, bólmeleri hám olardaǵı ásbap -úskeneler, Operaciya qılıw xanasi hám onda islew, haywanlar fiksatsiyasi, túrleri, maqseti, áhmiyeti haqqında túsinik beriledi.
Úskeneler, ásbap-úskeneler: Xirurgiyalıq klinika bólmeleri, úskeneler, reńli kesteler, mayda, úlken hám jırtqısh haywanlardı tik turǵan hám jatqan jaǵdayda fiksatciya qılıw ushın qollanılatuǵın stanoklar, Operaciya qılıw hám miyirbiyke stollari, jasalma yoritgich lampaları, buragichlar, haywanlardı jıǵıw ushın arnawlı 8-10 metrli qayıs yamasa jipler, haywanlardı háreketsizlantiruvchi farmakologik dári ónimleri, hár túrlı túrdegi haywanlar.
Sabaqtıń o'tiliw usılı. Sabaqtıń birinshi yarımında studentlerge operativ xirurgiya páni haqqında hám pánler menen baylanıslılıǵı, klinika dagi qollanıladı bólmeler: qısqı hám jazǵı manej, stacionar, zıyansızlantiriw-avtoklav xanasi, Xirurgiyalıq kesel haywanlardı qabıllaw xanasi - manej, Operaciya qılıw bólmeleri hám onda islew, haywanlardı fiksatciya qılıw úskeneleri menen tanıstırıp, onıń maqseti hám áhmiyeti haqqında tanıstırıp ótedi. Haywanlardı jıǵıw, farmakologik dári ónimlerin qollap kórsetedi.
Sabaqtıń ekinshi yarımında gruppa studentleri 4-5 kishi gruppalarǵa ajıratılıp, tik turǵan hám jatqan jaǵdayda fiksatciya qılıw, haywanlardı jıǵıw usılların orınlaw, haywan túri, xarakteri, jası, jinsi hám atqarılıp atırǵan Operaciya túrine baylanıslı halda, oqıtıwshı qadaǵalawı astında ǵárezsiz orınlasadı.
Fiksatciya fransuzcha - fixation, latınsha - fixus bolıp, bekkemlew, bekkem ustap tUrıq mánisin ańlatadı.
veterinariya ámeliyatında Operaciyanıń tabıslı ótiwi fiksatsiyaga baylanıslı.
1. Operativ kirisiwiw ushın jaqsı sharayat jaratıladı.
2. Haywan háreketlerin sheklep xirurg ushın sharayat jaratıladı.
3. Haywannıń xirurgga hám onıń járdemshilerine ziyan jetkizbewi ushın aldı alınadı.
Fiksatciya qılıw usılları hár túrlı bolıp, haywan xarakterine, Operaciya qılıw túrine baylanıslı boladı.
Qaramallardı vizual hám qol menen sıypalap teksergende oqıtıwshı hám studentler qawipsizlikke ámel etip, haywannıń tebiwi, tislewi hám shoxlashidan ıqtıyat bolıwı kerek.
Qaramal hám atlar janına aldınan yamasa jambasınan dawıs shıǵarıp, onıń dıqqatın ózine tartıp jaqınlasıwı kerek.
Atlardıń qulaqlarına itibar beriledi, egerde qulaqlarınıń úshleri bir-birine jaqınlashsa, sonday eken haywan kiyatırǵan kisin kórgenligin ańlatadı.
Iytlerdı tekseriwden aldın, ıyt iyesi járdeminde Tislemewi ushın jaqların fiksatciya qılıw yamasa tańıw sıylesi menen baylaw kerek. Egerde iyttiń awızından so'lak oqib, tómengi jag'i asılıp, dawısı xirillab, ayaqların súyrep basıw belgisi sezilsa - qutırıw keseline gúman etiledi.
Pıshıqlar Tislemewi, tırnamawı hám úlken ziyan jetkizbewi ushın arnawlı ıdıslarda (korpbka) fiksatciya etiledi.
Iri haywanlardı jatqan jaǵdayda fiksatciya qılıw veterinariya ámeliyatında Kitayev, vinogradovlarning qozaqları (stanok) hám Operaciya stollaridan, I. Jimaytis, A. Yurevichus, Gersen hám Sapojnikov stollaridan keń paydalanıladı. Mayda haywanlardı bolsa vinogradov stanoklarınan paydalanıp fiksatciya etiledi.
Qaramallardı ásbaplar hám barmaq járdeminde murın to'sqichidan qısıw, shoxidan ustaw, múyeshka qısıw, kalta etip baylaw, aldınǵı ayaǵınıń birewin kóterip tUrıq usıllarınan hám stanoklardan keń paydalanıladı.
Atlardı fiksatciya qılıw quramalı bolıp onıń xarakteri hám odobiga itibar beriledi. Fiksatciya qılıw usıllarınan kóbirek joqarıǵı labiga buragich qollaw, aldınǵı qandayda-bir ayaǵın qol yamasa Xelkovskiy sheńbersi járdeminde kóterip turıw, otni jılawlap jılaw ipini qazıqqa baylaw, ayırım halda kózleri jabıladı, noqat qattı tartılıp kúsh menen qisib ustaw hám stanoklardan paydalanıladı.
Atlarǵa - tik arttan, qaramallarǵa jambas tárepten jaqınlasıw múmkin emes. Sebebi atlar tik keyin basıp, qaramallar jambasqa tebiw ózgeshelikine iye.
Haywanlardı fiksatciya qılıwda arnawlı usıllardan paydalanıw
Buraw usılı (zakrutka). Buraw usılın qollaw ushın ilmekli sheńber jumsaq quwatlı jıptan yasaladi, onıń diametri 10 -12 sm boladı. Jasalǵan sheńber quwatlı aǵash temir dástege ornatıladı. Onı isletiw ushın shep qoldıń hámme pánjelerin sheńberdiń ishinen ótkerilip, keyin labini yamasa qulaǵın ustap sheńberdiń ishinen ótkeriledi hám dásteni oń qol menen buraydi. Tekseriw tawsılǵannan keyin sheńber molning labidan yamasa qulaǵınan bosatıp alınadı, keyin buralgan dep yamasa qulaq qol alaqanı menen ishqalanib qan aylanıw procesiniń túp jaǵdayına keltiriwge háreket etiledi. Bul usıldı 15-20 minutadan kóp qollaw múmkin emes.
Qaramallar ushın Garmonning murın qısqıshı isletiledi, ol murın tesikleri aralıǵindaǵı tosıqtı qisadi. Boysıbaytuǵın ógizlerdiń murın tesikleri aralıǵı diywalına turaqlı túrde sheńber ótkerilip qóyıladı.
Do'stlaringiz bilan baham: |