Topografik anatomiya o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi N. H. Shomirzayev

AYOLLAR ORALIG‘I
Ayollar oralig‘i (perineum, s.regio perinealis) erkaklar oralig‘i singari ikki-
ta: siydik-tanosil hamda anal qismlardan iborat. Anal qismi erkaklarda ham ayol-
larda ham bir xil tuzilishga ega.
Oraliqning siydik-tanosil qismi topografiyasi
Siydik-tanosil qismining struktura asosini erkaklardagidek siydik-tanosil di-
afragmasi tashkil qiladi. Bu sohada erkaklardagidan farqli o‘laroq, uretradan tashqari
yana qin ham joylashgan. Qin siydik-tanosil diafragmasini teshib o‘tgan joyda
mustahkam fibroz halqa bilan o‘ralgan bo‘lib, bu halqa qinni diafragmaga mustah-
kamlab turadi. Siydik-tanosil diafragmasi uyatli soha tarafdan shu sohaga taalluqli
a’zolar, aynan katta uyatli lablar, fassiya va muskullar bilan qoplangan. Katta uyatli
lablar asosini hosil qiluvchi yog‘ to‘plami ostida tashqi va ichki tanosil arteriyalari
hamda teri nervlarining mayda shoxlari o‘tadi, oraliqning yuza va yupqa xususiy
fassiyasi ostida qon tomir va nervlarga ega bo‘lgan muskul qavati yotadi (226-rasm).
Sohaning yon tomonlarida klitorning g‘orsimon tanalari joylashgan bo‘lib,
ular quymuch-g‘orsimon muskullari bilan qoplangan. O‘rta chiziq yaqinida, qin
dahlizining yon tomonlarida qin dahlizi so‘g‘onlari joylashgan. Ular siydik-tano-
sil diafragmasining pastki fassiyasiga birikib ketgan bo‘lib, so‘g‘on-g‘orsimon
muskullari bilan qoplangan. Shu muskul tolalari qin teshigi, uretra va klitorni
qurshab turadi. So‘g‘onning orqa qismida dahlizning katta bezlari joylashgan
bo‘lib, ularni Bartolini bezlari deb yuritiladi. Undan ham orqaroqda ko‘ndalang
yo‘nalishdagi oraliqning ikkita yuza ko‘ndalang muskullari joylashgan. O‘rta chiziq
bo‘ylab muskullarning linea biischiadica bilan kesishgan joyida, oraliq fassiyasi
va muskuli (orqa chiqaruv jomi, oraliq yuza ko‘ndalang muskuli) uchraydi. Bu
joy erkaklardagi kabi oraliqning pay markazi deb yuritiladi.