To’pni pastdan va yuqoridan o’yinga kiritish usullari

To’pni uzatish - voleybol o’yinini muhim texnikasi usul hisoblanadi. Hujumda samaradorlikka bir va ikki qo’llab to’pni uzatishda to’liq foydalanish hisobiga erishiladi. Tepadan to’pni o’zatish hujumkor zarbalarni o’tkazishda hammadan ko’ra yaxshi natija yordam beradi. Bularga eng avvalo turgan holatdan to’pni uzatish va sakrab to’pni uzatish kiradi.

Tepadan to’pni uzatish ko’proq tez-tez tayanch holatda-o’rta, yuqori tik turish holatida, shuningdek sakrash bilan bajariladi. Turish holatini tanlash to’pni uchish tezligi va traektoriyasi bilan aniqlanadi. To’pni qabul qilish uchun qanchaki turish holati past bo’lsa, uchish traektoriyasi qancha past bo’lsa va shunga tezligi katta bo’ladi. (50-rasm)

O’rtacha turish holatidan to’pni uzatishga tayyorgarlik ko’rishda, o’yinchi tana og’irligini ikkala oyoq kafti yuziga bir tekisda taqsimlash bilan ikki oyoqni biroz bukkan holda turadi.

Biroz oldinga engashtirilgan bo’ladi qo’llarni tirsakdan bukkan holatdan to’pni yuzki balandlikda qarshi oladi. To’pni uzatish oyoq, tana va qo’lni ketma-ket to’g’rilanish hisobiga bajariladi. To’pni yo’nalishi, balandligi, tezligi va aniq uzatish pancha va barmoqlarni yakuniy faol harakatlari bilan erishiladi.
To’pni sakrab yuqoridan uzatish. Sakrab to’pni yuqoridan uzatish asosan hujumni tezlatish va chalg’itish uchun qo’llaniladi. Sakrab to’pni uzatishda o’yinchini boshlang’ich harakati hujum zarbasidagi harakati bilan o’xshash bo’ladi. Sakrab to’pni uzatishi tez-tez hujum zarbasini berishni taqlid qilish bilan birga qo’shib olib boriladi. O’yinchi yugurib keladi, sakdashda va zarba berish uchun qo’lni siltaydi, biroq oxirgi payitda to’pni sherigiga uzatadi. Bunday to’pni uzatishni orqaga uzatish yoki uloqtirish va yashirin uzatish deb aytiladi. Raqib uchun kutilmaganda va hujumda yashirin kombinatsiyani o’tkazish maqsadida to’pni uzatishni har-xil yo’nalishda, turli balandlikda va tezlikda bajariladi.
To’pni yashirin uzutishning bir turi to’pni orqaga uzatish hisoblanadi. Tayanib turgan holatdan odatdagidek to’p uzatishni taqqoslaganda bunday to’p uzatish bilak va barmoq ko’proq yuqori holatda turadi. To’p bilan qo’l bir-biriga tegish vaqtida bosh va elka engilgina orqaga engashtiriladi.