Toksikologik kimyo fanidan laboratoriya

Barbituratlarning YuQX  tahlil  natijalari 

 

Birikmalar nomi 

DFK va HgSO

4

 eritmasi bilan hosil bo‘lgan dog‘ning 

Rf qiymati 

Toza modda uchun 

Ajratib olingan modda 

Barbital 

 

 

 

Fenobarbital 

 

 

Etaminal Na 

 

 

Barbamil 

 

 

Butabarbital 

 

 

Benzonal 

 

 

Geksenal 

 

 

 

 

Barbituratlar miqdorini UB- nurlarini yutish spektrlari bo‘yicha aniqlash. 

 

Biologik ob’yektlardan kislotali sharoitda  ajratilgan xloroform uchirilib, qolgan 

qoldiq  5  ml  suvda  eritilib,  so‘ngra  filtrlanadi.  Olingan  filtrat    spektrofotometrni  10 

mm    kyuvetasiga  solinib, ustiga   bir  tomchi 2  M    ammiak  eritmasi  solinib  (pH-10), 

uni UB-sohada  nur yutish spektri 220-300 nm oralig‘ida  o‘lchanadi. 

Bunda  eritmada  barbamil,  barbital,  fenobarbital,  etaminal-natriy  va  boshqa 

barbituratlar bo‘lganda  



max

= 240 nm ga teng nur yutish kuzatiladi.   

 Shu    eritmaga  1-2  tomchi  2  M  sulfat  kislota  eritmasi  qo‘shilsa  (pH=2),  nur 

yutish  maksimumi  yo‘qoladi.  So‘ngra  yana  shu  eritmaga  1-2  tomchi  4  M  natriy 

ishqori  eritmasi  (pH=13)  qo‘shilsa,  yuqorida  ko‘rsatilgan  barbituratlarni  nur  yutish 

 

 

 

42 

ko‘rsatkichi    



max

 = 260 nm da namoyon bo‘ladi. 

Barbituratlarning  pH=2,    pH=10,    pH=13  muhitlarida  formula  tuzilishida  

qanday  o‘zgarish  sodir  bo‘ladi,  buni  spektral  tahlil  uchun  qanday  ta’siri  bor?  

Formulalarini yozib izohlang. 

Qon  va  peshobdagi  barbituratlarning  miqdorini  aniqlash,  ob’yektdan  ajratib 

olingan  barbituratlar  muhitini  ikki  xil  pH=13,0  va  pH=10,0    sharoitda    eritmaning 

optik  ko‘rsatkichlarini       



  max

=  260  nm  to‘lqin  uzunlikda    o‘lchashga  va  ularning 

farqini  hisoblashga  asoslangan  differensial  spektrofotometriya  usuli  tavsiya  etiladi. 

Ekstraksiya  qilish  paytida  kislotali  sharoitda  xloroform  qavatiga  o‘tadigan 

barbituratlar  bilan  bir  qatorda  o‘tishi  mumkin  bo‘lgan  yot  moddalarning  manfiy 

ta’siri  darajasini  kamaytirib,  ayni  spektrofotometriya  usuli  ancha  aniq  natijalar 

olishga  yordam  qiladi.  Barbituratlar  miqdorini  aniqlashda, quyidagi  formula  asosida 

hisoblangan  har  bir  modda  uchun  nur  yutishning  solishtirma  koeffitsientidan 

foydalaniladi;