To’g’ri ovqatlanish

To’g’ri ovqatlanish

Kishi keksaygani sayin hazm a’zolarining taomlarni qayta ishlash (gidrolizlash yoki fermentlar yordamida parchalash) hamda so‘rish qobiliyati pasayib boradi. Organizmning oqsillarga bo‘lgan ehtiyojini qondirishda qiyin hazm bo‘ladigan go‘sht va go‘sht mahsulotlari, no‘xat, loviya, mosh o‘rniga baliq va sut, qatiq, smetana, pishloq kabi bir muncha oson hazm bo‘ladigan mahsulotlarni iste’mol qilgan ma’qul. Boz ustiga baliq va sut mahsulotlaridagi yog‘ ham unchalik xavfli emas.

To‘g‘ri ovqatlanish — uzoq umr garovi
Kishi keksaygani sayin hazm a’zolarining taomlarni qayta ishlash (gidrolizlash yoki fermentlar yordamida parchalash) hamda so‘rish qobiliyati pasayib boradi. Organizmning oqsillarga bo‘lgan ehtiyojini qondirishda qiyin hazm bo‘ladigan go‘sht va go‘sht mahsulotlari, no‘xat, loviya, mosh o‘rniga baliq va sut, qatiq, smetana, pishloq kabi bir muncha oson hazm bo‘ladigan mahsulotlarni iste’mol qilgan ma’qul. Boz ustiga baliq va sut mahsulotlaridagi yog‘ ham unchalik xavfli emas.
Kichik maslahat
Keksalarning har xil konservalar bilan taomlanishini iloji boricha kamaytirish maqsadga muvofiq. Chunki mahsulotlarni (baliq, go‘sht, poliz va sabzavot, meva-chevalar va boshqalar) konservalangan holiga o‘tkazish ko‘pincha kislotali muhitda (ph ko‘rsatgichi 7 dan past bo‘lganda) amalga oshiriladi. Bunday ovqatlarni surunkali iste’mol qilish esa oxir-oqibat qon reaksiyasini kislotali tomonga buradi. Bu hol keksa kishilarda qator noxush holatlar (qon quyuqlashishi, qon shaklli elementlarining bir –biriga yopishib kapillyar qon tomirlaridan qiyin oqib o‘tishi va boshqalar)ga olib keladi. Bordiyu konservalar bilan taomlanishga to‘g‘ri kelganda ular ko‘katlar (ko‘k piyoz, shivit, kashnich va boshqalar) bilan iste’mol qilinsa aytilgan kislotali muhitning zarari kamaytiriladi.
Kundalik taomlar
Organizmning barcha oziq moddalarga bo‘lgan talabini qondirish uchun kundalik taomlarning xilma-xil bo‘lishi muhim ahamiyatga ega. Masalan doim bir xil non yeyishdan ko‘ra arpa, makkajo‘xori, tariq, so‘li qo‘shib tegirmondan o‘tkazilgan undan tayyorlangan non iste’mol qilish organizm uchun makro- va mikro elementlar bilan ta’minlanishda ancha foydali. Xuddi shuningdek turli-tuman ko‘katlardan, sabzavot va poliz mahsulotlaridan salatlar tayyorlab iste’mol qilishda ularning bargi va poyasidan ham foydalanish (masalan, sabzi, lavlagi va boshqalar) ahamiyatli. Lavlagi barglarida inson uchun kerakli madanli moddalar, vitaminlar uning poyasiga nisbatan ko‘p bo‘ladi.
Har kuni iste’mol qilinadigan meva-cheva, sabzavot va poliz mahsulotlarining umumiy miqdori 800-900 g yetkazilishi keksa va qariyalar ovqatlanishining ratsionallashgan bo‘lishida muhim o‘rin tutadi. Ushbu mahsulotlarga bo‘lgan kunlik talab o‘rtacha 500-600 g qilib belgilangan bo‘lsada organizmning keksaya borishi bilan ko‘p hollarda vitaminlar, mineral va boshqa biologik faol moddalarning oshqozon-ichaklarda kam so‘rilishi meva-cheva, poliz va sabzavotlar miqdorini qayd qilingan miqdorgacha ko‘paytirishni taqoza qiladi.