Tog’ay to’qimasi (textus cartilagineus)

Suyak to`qimasining hujayralararo moddasi (substantia intercellularis). U ohaklashgan bo`lib, ikki qismdan: tolalardan va asosiy moddalardan iborat. Tolalar esa organik moddalardan tashkil topgan bo`lib, ular ossein yoki osteokollagen tolalar deb ataladi. Bu tolalar o`z xossalariga ko`ra I tip kollagen tolalar bo`lib, elektron mikroskopda ko`ndalang-targ`il tuzilishga ega. Ossein tolalari tartibsiz yoki ma’lum tartibli yo`nalishda joylashadi.

Asosiy modda suyak to`qimasida asosan mineral tuzlardan tashkil topgan bo`lib, qisman xondroitinsulfat kislotasi ham uchraydi. Suyak to`qimasining asosiy moddasi apatitgidrooksid kristallari sifatida namoyon bo`lib, suyakning asosi bo`lgan ossein tolalariga nisbatan tartibli joylashgyan. Mineral tuzlar ignasimon zarrachalar bo`lib, qalinligi 1,5-7,5 nm gacha, uzunli-gi 150 nm gacha keladigan to`g`ri chiziqli shaklga ega. Yosh o`zgarishi bilan ularning kattaligi ham o`zgarib bopadi. Yosh suyak to`qimasida gidrooksid kristallari hosil bo`ladi, ular assein fibrilla tolalari ichida va ularning atrofida joylashapi. Tuzilishi bo`yicha ikki xil suyak to`qimasi tafovut etiladi: retikulofibroz (dag`al tolali) suyak to`qimasi va ingichka tolali yoki plastinkasimon suyak to`qimasi.