Tog‘ jinslarini rotorli ekskavtorlar yordamida qazib olish. Reja

Tog‘ jinslarini rotorli ekskavtorlar yordamida qazib olish.
Reja:

1. 
   Tog’ jinslarini rotorli ekskavatorlar bilan qazib olish.
   
2. 
   Tog’ jinslarini zanjirli ekskavatorlar bilan qazib olish.
   
3. 
   Tog‘ jinslarini rotorli ekskavtorlar yordamida qazib olish.
   

Tog’ jinslarini rotorli ekskavatorlar bilan qazib olish.
Rotorli ekskavatorlar o’zi yurar tinimsiz ishlaydigan mashina bo’lib, rotor g’ildiragiga o’rnatilgan cho’michlar yordamida tog’ jinslarini qazib ma’lum masofaga tashiydi va transport vositalariga yuklaydi. Ishlash prinstipi - rotorli g’ildirak gorizontal va vertikal tekislikda o’zining cho’michlari bilan tog’ jinsini tirnaydi va hosil bo’lgan (ajralib chiqqan) qirindilar rotorli g’ildirak biqinida joylashgan konveyrga dumalab tushadi va undan qayta yuklash konsoliga o’tadi.
Rotorli ekskavatorlar ish unumi yuqori bo’lgan mashinalar hisoblanib, ularning unumdorligi 12000 m³/s gacha etadi. Ular yumshoq va zich tog’ jinslariga mo’ljallangan.


10.1-chizma. Rotorli ekskavatorning umumiy ko’rinishi

Rotorli ekskavatorlarning parametrlari va qazib olish texnologiyasi – asosan, karyerda kon texnik sharoitiga, kompleks tarkibidagi transport turlariga va ularning konstruktiv parametrlariga bog’liq bo’ladi.

Rotorli ekskavatorlarning asosiy texnologik parametrlari: H_ch - cho’michlash balandligi, J_ch- cho’michlash chuqurligi, R_ch-maksimal cho’michlash radiusi, R_min - minimal cho’michlash radiusi, l- strelaning surilib chiqish uzunligi, R_p- bo’shatish (yuksizlanish) radiusi, H_{p max} - maksimal bo’shatish balandligi, H_{p min} - minimal bo’shatish balandligi va d - rotor g’ildiragining diametrlaridan iboratdir.
Ekskavator turgan joyga nisbatan pastda yoki tepada joylashgan pog’ona osti pog’onalarning balandligi – ekskavatorlarning konstruktiv imkoniyatlaridan kelib chiqib aniqlanadi. Bu balandlik – strelaning maksimal ruxsat etilgan qiyalik burchagi bilan cheklanadi: yuqorilab cho’michlaganda - 27º, quyilab (pastdan) cho’michlaganda - 18º. Yuqorilab cho’michlashning maksimal balandligi - hozirgi zamon ekskavatorlari uchun – 53,5 m gacha, pastdan cho’michlashda – 25 m ni tashkil etadi.