Tizimlarning asosiy turlari Inson mahsuloti tizimi Inson-mashina tizimi

Kontekst dizayner. General Motors va yapon kompaniyasi Fanuc avtotsexda ishchilar bilan birga mehnat qiluvchi roboqo‘l dizayni ustida ancha ishlashdi. Apparat uchun rang tanlash qiyin kechdi – sabzirang xavfni eslatadi, sariq rang sergak torttiradi. Shu bois kontekst dizaynerlar laym rangiga to‘xtalishdi.

Kontekst dizaynerlar robotning dizayni insonda do‘stona kayfiyat uyg‘otishi, uning o‘z vazifalarini bajarishiga xalal bermasligi ustida ishlashadi.

Xavfsizlik texnikasi bo‘yicha mutaxassis. Ular mashina va inson hamkorlikda amalga oshiruvchi jarayonlarning xavfsiz kechishi, undan insonga hech qanday ko‘rinishda zarar yetmasligi masalasini ko‘rib chiqadi.

2015 yilda Volkswagen zavodida robot ishchini tutib, devorga uloqtirgan. Bunda kim aybdor: mashina yoki uni ishlab chiqqan odam?

Mashina etikasi bo‘yicha mutaxassis. Insonlarda robotlar ularning ishini tortib olib qo‘yishi yoki barcha robotlar birlashib isyon qilishi haqida qo‘rqinchli tasavvurlar bor. Mashina etikasi mutaxassisi inson faoliyati avtomatlashuvida ehtimoliy salbiy holatlarni bartaraf etadi.

Mashinalarni yollovchi menejer (robotlar uchun HR). Robotlar to‘laqonli ishchilarga aylangach, ularni doimiy attestatsiyadan o‘tkazadigan mutaxassisga ehtiyoj paydo bo‘ladi. Menejer robotlarning samadorligini nazorat qiladi, yaxshi ishlaydiganlariga murakkabroq va nozikroq topshiriqlar beradi, o‘z vazifasini uddalay olmayotganlarni esa utilizatsiyaga yuboradi.

Kitobning asosiy g‘oyasi: Insonlar sun’iy idrok davrida ishsiz qolishdan, robotlar tomonidan siqib chiqarilishdan qo‘rqmasliklari lozim. Ish hammaga yetadi. Faqat yangi kasblar paydo bo‘ladi va insonlardan bunga moslashuvchanlik talab etiladi. Sun’iy idrok taraqqiy etgan sari ham o‘quvchi rolida qoladi, inson esa unga murabbiylik qiladi.