Timss baholash dasturi. Reja

TIMSS 2019 Tabiiy fanlar qamrov doirasi

Tabiiyki, bolalarda olam va bunda ularning oʻrni haqida qiziquvchanlik boʻladi. Boshlangʻich sinflarda tabiiy fanlar taʻlimi bolalarning bunday qiziquvchanligiga asoslanadi va ularni oʻzlari yashayotgan dunyoni muntazam tadqiq etish yoʻliga boshlaydi. Quyi sinf oʻquvchilarining tabiiy fanlar haqidagi tushunchalari shakllanib borar ekan, ularning oʻzlari va dunyolari toʻgʻrisida qarorlarni ongli ravishda qabul qila olish koʻnikmalari rivojlanib boradi, natijada ular voyaga yetganda ilmiy haqiqatni toʻqib chiqarilganidan ajrata oladigan va ijtimoiy, iqtisodiy va ekologik muammolarning ilmiy asosini tushunishda qodir fuqarolar boʻlishadi.

Iqtisodiy rivojlanish va hayot sifatini yaxshilash uchun zarur boʻlgan innovatsiyalarning rivojlanishiga turtki beradigan fan, texnika va muhandislik sohalarida faoliyat yuritishga qodir boʻlgan insonlarga butun dunyoda talab ortib bormoqda. Ushbu talabni qondirish uchun mazkur sohalar boʻyicha oʻquvchilarni oʻqishga kirishga tayyorlash juda muhimdir.
Quyida TIMSS 2019 tabiiy fanlar qamrov doirai keltirilgan:
TIMSS tabiiy fanlar – toʻrtinchi sinf
TIMSS tabiiy fanlar – sakkizinchi sinf
Toʻrtinchi va sakkizinchi sinflar uchun TIMSS 2019 tabiiy fanlar qamrov doirasi 1995 yilda boshlangan va oʻshandan buyon har toʻrt yilda amalga oshiriladigan TIMSS baholashining 24 yillik tarixini davom ettiradi. TIMSS 2019 navbatdagi yettinchi baholashdir.
Umuman olganda, TIMSS 2019 tabiiy fanlar qamrov doirasi TIMSS 2015 da foydalanilganiga oʻxshaydi. Ammo TIMSS 2015 Ensiklopediyasida (Mullis, Martin, Goh, Encyclopedia) xabar qilinganidek, ishtirokchi mamlakatlarning oʻquv dasturlarini yaxshiroq aks ettirish maqsadida baʻzi mavzularda biroz oʻzgarishlar yuz berdi. TIMSS 2019 eTIMSSga oʻtishni moʻljallamoqda, shu sababli baholashning raqamli hamda qogʻoz formatlarining o ʻziga xos xususiyatlarini inobatga olish maqsadida tabiiy fanlar qamrov doirasi ham yangilandi. eTIMSS TIMSS dagi baholash metodlari safini kengaytirishga imkon beradi, ayniqsa, tabiiy fanlarda tadqiqotchilikni baholashga yangi va takomillashtirilgan kompyuter yondashuvlaridan foydalanadi.
Har bir sinfda TIMSS 2019 uchun tabiiy fanlar qamrov doirasi ikkita oʻlchovni qamrab oladi:

• 
  Fan mazmunini oʻlchash, baholanishi kerak boʻladigan mazmun;
  
• 
  Kognitiv oʻlchov, baholanishi kerak boʻladigan fikrlash jarayonlari
  

2.1-jadvalda TIMSS 2019da toʻrtinchi va sakkizinchi sinflarni har bir mazmun va kognitiv sohalarga qaratilgan baholashga ajratilgan sinov vaqtining foizlari koʻrsatilgan.
2.1-jadval: Toʻrtinchi va sakkizinchi sinflarda TIMSS 2019da tabiiy fanlar mazmuni va kognitiv sohalarga qaratilgan baholash foizlari.