Tilshunoslik fanidan seminar topshiriqlari

13. Naturalizm oqimining mashhur vakili kim?

A) Ferdinand de Sossyur

B) A.A. Potebnya

C) A.Shleyxer

D) G.Shteyntal

14. Psixologizm tilga qanday hodisa sifatida qaradi?

A) ruhiy hodisa

B) moddiy hodisa

C) biologik hodisa

D) ijtimoiy hodisa

15. Psixologizm oqimining mashhur namoyandasi kim?

A) A.Shleyxer

B) V.V. Vinogradov

C) G.Shteyntal

D) M. Lomonosov

7-TOPSHIRIQ: GLOSSARIYNI TO`LDIRING:

TUSHUNCHALAR, ATAMALAR	TUSHUNCHA QANDAY MA’NONI ANGLATADI??
Paradigmatik	Umumiy belgilari asosida birlashadigan v bir birini taqozo etadigan ammo har biri oʻzicha xos belgilari bilan boshqasiga qarama qarshi turuvchi lisoniy birliklar tizimidir. Bir paradigma aʼzolari oʻrtasidagi oʻzaro munosabat paradigmatik munosabat deyiladi.
Sintagmatik	Lisoniy birliklarning shartli vertikal aloqasi paradigmatik munosabat bölsa gorizantal aloqasi sintagmatik munosabat deyiladi.
Aksioma	Oz ozidan ravshanligi, ayonligi sababli isbotsiz qabul qilinadigan holat, tasdiq, fikr. Deduktiv quriladigan ilmiy nazariyalarda asosiy tushunchalarning boshlangʻich xossalaridir.
Sinxron	Ogʻzaki tarjimaning eng qiyin hamda muhim turlaridan biri hisoblanib, unda tarjimon ketma ket tarjimadan farqli oʻlaroq asliyat tilidagi notiq nutqini bir vaqtning oʻzida tarjima tiliga tarjima qila borishi tushuniladi.
Diaxron	Til tizimining lingvistik tadqiqot manbai sifatidagi tarixiy taraqqiyoti, til taraqqiyotini vaqt nuqtayi nazaridan örganish.
Deskriptiv	Tilshunoslik til tuzilishini ifoda va maʼnodan tashkil topgan butunlik deb tushunadi va ifoda tuzilishini tiling bosh komponenti deb hisoblaydi. Mazmun tuzilishini esa ikkinchi muhim komponent sifatida baholaydi.
Distributsiya	Mahsulotni ishlab chiqaruvchilardan to songgi isteʼmolchilarga yetkazishga yoʻnaltirilgan kompleks logistik faoliyat.
h) Glossematika	Umumlingvistik nazariya 20- asr 30-yillarida Kopengagen universitetida L. Yelmslev va b. Tomonidan yaratilgan. Mualliflar gnoseologik masalalar yechimi ( bunda mantiqiy pozitivizmning falsafiy tasiri nazarda tutiladi)ni qatʼiy inkor etib, yangicha metodlarni ishlab chiqishni moljalladilar.
i) Uzus	Biror til jamoasida til sistemasida Mavjuda boʻlgan imkoniyatlarning foydalanib kelinayotgan qismi. Uzus bir tilni boshqasidan ajratib turadigan shartlarni ham tilning ichki normalarini ham öz ichiga oladi.