Tilshunoslik asoslari

IX. KOYSAN TILLARI OILASI

(Janubiy Afrika Respublikasi, Namibiya, Angola hududlari)

1. 
   bushmen tillari: kung, auni, xadza kabi tillar;
   
2. 
   gottentot tillari: nama, korana, sandave kabi tillar.
   

X. XITOY-TIBET TILLARI OILASI

A. Xitoy tillari tarmog‘i:

1) xitoy tili – bu tilda gapiruvchilar soni jihatidan dunyoda birinchi o‘rinda turadi. Bu til qadimiy tillardan biri bo‘lib, boy yozma yodgorliklariga ega. Bir qancha shevalari mavjud. Xitoy adabiy tili shimoliy (mandari) shevasiga asoslangan, mazkur sheva Xitoy poytaxti – Pekin shevasi ham sanaladi. Xitoyda bir necha ming yillar davomida, aniqrog‘i, eramizdan oldingi 1-ming yillikdan eramizning XX asriga qadar, venyan shevasi kitob tili sifatida muomalada bo‘lib keldi. Bu davr ichida bayxua shevasi ham muomaladagi adabiy til sifatida shakllana boshladi. Hozirgi xitoy adabiy tili – putunxua ana shu bayxua shevasi asosida shakllandi.

2) dungan tili – dunganlar XXRda (yozuvi arab alifbosiga asoslangan), qisman Qozog‘iston, Qirg‘iziston va O‘zbekistonda istiqomat qiladilar. Dungan tili tarkibida turkiy, arab, fors tillaridan o‘zlashtirilgan so‘zlar miqdori anchagina.