Тилнинг базавий тушунчалари. Тил алифбоси, идентификатор, лексемлар. Калит сўзлар, константалар, символлар, номланган ўзгармаслар ва уларнинг турлари. Маълумотлар тоифаси. Маълумотларнинг компьютер хотирасида тасвирланиши

ESC (эскейп) символлар жадвали

Ёзилиши	Ички коди	Символи(номи)	Маъноси
\a	0x07	bel (audible bell)	Товуш сигнали
\b	0x08	bs (bascspase)	Бир қадам қайтиш
\f	0x0C	ff (form feed)	Саҳифани ўтказиш
\n	0x0A	lf (line feed)	Қаторни ўтказиш
\r	0x0D	cr (carriage return)	Кареткани қайтариш
\t	0x09	ht (horizontal tab)	Горизонтал табуляция
\v	0x0B	vt (vertical tab)	Вертикал табуляция

\\	0x5C	\ (bacslash)	Тескари чизиқ
\'	0x27	‘ (single out)	Апостриф (оддий қавс)
\''	0x22	" (double quote)	Иккилик қавс
\?	0x3F	? (question mark)	Савол белгиси
\000	000	ихтиёрий (octal number)	Символ саккизлик коди
\xhh	0xhh	ихтиёрий (hex number)	Символ ўн олтилик коди

• ESC (эскейп) символлар жадвали (давоми)

• Бутун сонлар ўнлик, саккизлик ёки ўн олтилик саноқ системаларида берилиши мумкин.
• Ўнлик саноқ системасида бутун сонлар 0-9 рақамлари кетма-кетлигидан иборат бўлиб, биринчи рақами 0 бўлиши керак эмас.
• Саккизлик саноқ системасида бутун сонлар 0 билан бошланувчи 0-7 рақамларидан иборат кетма-кетликдир.
• Ўн олтилик саноқ системасида бутун сон 0x ёки 0X билан бошланувчи 0-9 рақамлари ва a-f ёки A-F ҳарфларидан иборат кетма-кетликдир.
• Масалан, 15 ва 22 ўнлик сонлари саккизликда 017 ва 026, ўн олтиликда 0xF ва 0x16 шаклда тасвирланади.

• Маълумотларнинг бутун сон тури.

• Охирига l ёки L ҳарфлари қўйилган ўнлик, саккизлик ёки ўн олтилик бутун сон.
• Маълумотларнинг ишорасиз (unsigned) бутун сон тури:
• Охирига u ёки U ҳарфлари қўйилган ўнлик, саккизлик ёки ўн олтилик оддий ёки узун бутун сон.
• Маълумотларнинг ҳақиқий сон тури. Маълумотларнинг ҳақиқий сон тури олти қисмдан иборат бўлиши мумкин: бутун қисм, нуқта, каср қисм, e ёки E белгиси, ўнлик даража ва F ёки f суффикслари.
• Масалан : 66., .0, .12, 3.14F, 1.12e-12.
• Маълумотларнинг узун ҳақиқий сон тури:
• Охирига L ёки l суффикслари қўйилган ҳақиқий сон.
• Масалан: 2E+6L;

• Маълумотларнинг узун бутун сон тури.

Сановчи константалар enum хизматчи сўзи ёрдамида киритилиб, int типидаги сонларга қулай сўзларни мос қўйиш учун ишлатилади.

• Сановчи константалар enum хизматчи сўзи ёрдамида киритилиб, int типидаги сонларга қулай сўзларни мос қўйиш учун ишлатилади.
• Мисол учун:
• enum{one = 1,two = 2,three = 3};
• Агар сон қийматлари кўрсатилмаган бўлса энг чапки сўзга 0 қиймати берилиб қолганларига тартиб бўйича ўсувчи сонлар мос қўйилади:
• enum{zero,one,two};
• Бу мисолда автоматик равишда константалар қуйидаги қийматларни қабул килади:
• zero = 0, one = 1, two = 2;

• Сановчи константа.

Константалар аралаш кўринишда киритилиши ҳам мумкин:

• Константалар аралаш кўринишда киритилиши ҳам мумкин:
• enum(zero,one,for = 4,five,seeks}.
• Бу мисолда автоматик равишда константалар қуйидаги қийматларни қабул килади:
• zero = 0, one = 1, for = 4;five = 5,seeks = 6;
• Яна бир мисол:
• Enum BOOLEAN {NO, YES};
• Константалар қийматлари:
• NO = 0, YES = 1;

NULL- кўрсаткич ягона арифметик бўлмаган константадир. Конкрет реализацияларда null кўрсаткич 0 ёки 0L ёки номланган константа NULL орқали тасвирланиши мумкин. Шуни айтиш лозимки, бу константа қиймати 0 бўлиши ёки ‘0’ символи кодига мос келиши шарт эмас.

• NULL- кўрсаткич ягона арифметик бўлмаган константадир. Конкрет реализацияларда null кўрсаткич 0 ёки 0L ёки номланган константа NULL орқали тасвирланиши мумкин. Шуни айтиш лозимки, бу константа қиймати 0 бўлиши ёки ‘0’ символи кодига мос келиши шарт эмас.
• Мантиқий константа. Мантиқий константалар true(рост) ва false(ёлғон) қийматлардан иборат. C тилида бутун сонлар ва ифодалар мантиқий константалар сифатида қаралади. Ички кўриниши false – 0, ихтиёрий бошқа қиймат true деб қаралади.

• Нуль кўрсаткич.