Тилнинг базавий тушунчалари. Арифметик ифода ва амаллар. Ифодалар

Бундан ташқари C тилида мураккаб қиймат бериш амали мавжуд бўлиб, умумий кўриниши қуйидагичадир:

• Бундан ташқари C тилида мураккаб қиймат бериш амали мавжуд бўлиб, умумий кўриниши қуйидагичадир:
• Ўзгарувчи_номи амал = ифода;
• Бу ерда амал қуйидаги амаллардан бири *,/,%,+,-, &,^,|, <<,>>.
• Мисол учун:
• x+ = 4 ифода x = x+4 ифодага эквивалентдир;
• x* = a ифода x = x*a ифодага эквивалентдир;
• x/ = a+b ифода x = x/(a+b) ифодага эквивалентдир;
• x>> = 4 ифода x = x>>4 ифодага эквивалентдир;

Имло белгилари амал сифатида. C тилида баъзи бир имло белгилари ҳам амал сифатида ишлатилиши мумкин. Бу белгилар оддий () ва квадрат [] қавслардир. Оддий қавслар бинар амал деб қаралиб ифодаларга ёки функцияга мурожаат қилишда фойдаланилади. Функцияга мурожаат қилиш қуйидаги шаклда амлга оширилади:

• Имло белгилари амал сифатида. C тилида баъзи бир имло белгилари ҳам амал сифатида ишлатилиши мумкин. Бу белгилар оддий () ва квадрат [] қавслардир. Оддий қавслар бинар амал деб қаралиб ифодаларга ёки функцияга мурожаат қилишда фойдаланилади. Функцияга мурожаат қилиш қуйидаги шаклда амлга оширилади:
• <функция номи> (<аргументлар рўйхати>). Мисол учун sin(x) ёки max(a,b).
• Квадрат қавслардан массивларга мурожаат қилишда фойдаланилади. Бу мурожаат қуйидагича амалга оширилади:
• <массив номи>[<индекс>]. Мисол учун a[5] ёки b[n][m].

Вергуль символини ажратувчи белги сифатида ҳам амал сифатида ҳам қараш мумкин. Вергуль билан ажратилган амаллар кетма-кетлиги бир амал деб қаралиб, чапдан ўнгга ҳисобланади ва охирги ифода қиймати натижа деб қаралади. Мисол учун:

• Вергуль символини ажратувчи белги сифатида ҳам амал сифатида ҳам қараш мумкин. Вергуль билан ажратилган амаллар кетма-кетлиги бир амал деб қаралиб, чапдан ўнгга ҳисобланади ва охирги ифода қиймати натижа деб қаралади. Мисол учун:
• d = 4,d+2 амали натижаси 8 га тенг.

Шартли амал. Шартли амал тернар амал дейилади ва учта операнддан иборат бўлади:

• Шартли амал. Шартли амал тернар амал дейилади ва учта операнддан иборат бўлади:
• <1-ифода>?<2-ифода>:<3-ифода>
• Шартли амал бажарилганда аввал 1- ифода ҳисобланади. Агар 1-ифода қиймати 0 дан фарқли бўлса 2- ифода ҳисобланади ва қиймати натижа сифатида қабул қилинади, акс ҳолда 3-ифода ҳисобланади ва қиймати натижа сифатида қабул қилинади.
• Мисол учун модульни ҳисоблаш: x<0?-x:x ёки иккита сон кичигини ҳисоблаш a
• Шуни айтиш лозимки шартли ифодадан ҳар қандай ифода сифатида фойдаланиш мумкин. Агар F FLOAT типга,а N – INT типга тегишли бўлса,
• (N > 0) ? F : N ифода N мусбат ёки манфийлигидан қатъий назар DOUBLE типига тегишли бўлади.
• Шартли ифодада биринчи ифодани қавсга олиш шарт эмас.