Tili va adabiyoti universiteti



Download 1,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet102/217
Sana01.01.2022
Hajmi1,78 Mb.
#281903
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   217
Bog'liq
MATNLINGVISTIKASI-converted

 
Sheva so‘zlari 
 
 
Yozuvchilar  o‘z  qahramonlarini  o‘zlari  yashaydigan  hudud  va 
muhitdan  ayirmagan  holda,  hayotdagidek  ishonarli  va  jonli  tasvirlash 
ehtiyojidan  kelib  chiqib  shevaga  xos  so‘zlarni  ishlatadi.  Sheva  so‘zlari 
mahalliy  kolorit,  hududiy  mansublikni  o‘zida  aniq  aks  ettirish  bilan  birga 
«badiiy nutqda muayyan estetik funksiyani bajaradi. Biroq dialektizmlarning 
 
155
 Боймирзаева С. Ойбек прозасининг лингвостилистик тадқиқи. НД.  -Самарқанд, 2004. 


 
92 
estetik  qimmat  kasb  etishi  ularning  badiiy  nutqdagi  me’yori,  qanday 
ishlatilishi  va  ayni  paytda  qanday  dialektizmlarning  qo‘llanishi  bilan 
bog‘liqdir.»
156
  
Tilshunoslikka  oida  adabiyotlarda  shevaga  xos  birliklarning  fonetik, 
leksik  va  grammatik  dialektizmlar  sifatida  tasnif  qilinganligini  kuzatish 
mumkin.  Fonetik  dialektizmlar  asosan,  tovushlarni  o‘zgartirib  qo‘llash, 
tovush  orttirilishi,  tovush  tushishi  va  tovushlarni  qavatlab  qo‘llash 
ko‘rinishlarida  namoyon  bo‘ladi.  Masalan:  1.Zebining  qish  ichi  siqilib, 
zanglab  chiqqan  ko‘ngli  bahorning  iliq  hovuri  bilan  ochila  tushgan;  endi, 
ustiga poxol to‘shalgan aravada bo‘lsa ham, allaqaylarga tala-qirlarga chiqib 
yayrashni  tusay  boshlagan  edi    (Cho‘lpon).    2.Enaxonlarning  butun  oilasi 
yoyilgan  qopning  tegrasida  jugari  uqalab  o‘tirardilar.  (Cho‘lpon) 
3.Toshkanniyam  olibdimi-a?  4.Televizorning  ichida-da,  ulim.  5.Obro‘y  bor-
da,  obro‘y!  6.Ana  endi,  quyoshda  mazza  qilib  toblanib  yotamiz.  (T.Murod) 

Download 1,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   217




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish