Ona tili oʻqitish jarayonida kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan oʻquv
topshiriqlaridan foydalanish metodikasi
Methodology of using teaching tasks based on competency approach in the mother tongue
teaching process
Saydaxmedova Zeboxon Ibragimovna
*
Annotation.
The article provides examples of the process of practical application of the
elements of basic competencies that are formed in students in the teaching of the mother tongue.
Recommendations are made to use core competencies to develop students' ability to speak, think,
and use available sources of information.
Key words:
competence, self-development competence as an individual, aspiration for
spiritual and intellectual well-being, enhancing creative thinking skills.
Umumiy oʻrta ta’lim muassasalarida ona tili fanini oʻqitishning maqsadi- oʻquvchilarda
ogʻzaki va yozma nutq koʻnikmasini, ijodiy fikrlash malakasini, kitobxonlik va nutq
madaniyatini rivojlantirishdan iborat.
Ona tili fanini oʻqitishning asosiy vazifasi – oʻquvchi shaxsini fikrlashga, oʻzgalar fikrini
anglashga, oʻz fikrini ogʻzaki hamda yozma shaklda savodli bayon qila olishga qaratilgan nutqiy
(kommunikativ)
kompetensiyani
rivojlantirish;
oʻquvchilarda
grammatikaga
oid
oʻzlashtiriladigan bilimlarni (fonetika, leksikologoya, soʻzning tarkibi, soʻz yasalishi,
morfologiya, sintaksis, yozuv va imlo, tinish belgilari, nutq uslublari, stilistikaga oid
tushunchalarni) rivojlantirish hamda ona tilining keng imkoniyatlaridan unumli foydalangan
holda toʻgʻri va ravon bayon eta olishni rivojlantirishga qaratilgan lingvistik kompetensiyalarni
shakllantirishdan iborat.
Ona tili fanidan oʻquv dasturi oʻquvchilarda kompetensiyalarni shakllantirishga
yoʻnaltirilgan Davlat ta’lim standarti talablaridan kelib chiqib tuzilgan. Oʻquv dasturida
oʻquvchilarda fanga doir nutqiy va lingvistik kompetensiyalarni hamda tayanch
kompetensiyalarning elementlarini shakllantirish koʻzda tutilgan.
Umumiy oʻrta ta’limda – ona tili imkoniyatlari asosida ta’lim oluvchida mustaqil va
ijodiy fikrlash, ijodiy fikr mahsulini nutq muhiti, sharoiti va vaziyatiga mos ravishda ogʻzaki va
yozma shakllarda toʻgʻri, ravon va aniq ifodalash koʻnikmalarini shakllantirishdan iborat. 5-9-
sinflarda ona tili fonetikasi, leksikasi, morfologiya va sintaksisini tizimli va amaliy samarali
oʻrganish natijasida ta’lim oluvchiga tilshunoslik fani asoslarini berish emas, balki ayni bir
narsa-hodisani atash, fikrni ifodalash uchun ona tilida oʻnlab imkoniyatlarning har birining oʻz
ifoda va ta’sir xususiyatini oʻquvchiga yetkazish, unda mana shu jihatlarni ilgʻay olish, bunda
axborot resurslariga murojaat qilishmadaniyatini shakllantirish, har bir shakl va imkoniyatdan
oʻz oʻrnida foydalana olish malakalarini rivojlantirishdir.
*
Xalq Ta’limi vazirligi tasarrufidagi Xorijiy tillarga ixtisoslashtirilgan Davlat umumta’lim maktabi ona tili va
adabiyot o‘qituvchisi, Alisher Navoiy nomidagi o‘zbek tili va adabiyoti universiteti mustaqil tadqiqotchisi.
523
Ma’lumki, Oʻzbekiston Respublikasida tayanch kompetensiyalar quyidagicha
nomlanadi:
1.
Kommunikativ kompetensiya.
2.
Axborot bilan ishlash kompetensiyasi.
3.
Shaxs sifatida oʻz- oʻzini rivojlantirish kompetensiyasi.
4.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi.
5.
Umummadaniy kompetensiya.
6.
Do'stlaringiz bilan baham: |