Tildiń sózlik quramı mudamı rawajlanıp, jańa sózler menen toltırılıp, bayıp baradı. Bunday jańa sózler belgili bir talaplarǵa say eki túrli jol menen payda boladı

Kemeshilik, juziw isleri menen shugillaniwshilardi anlatadi: kemeshi, eskekshi, qayiqshi, dargashi, shirashi h.t.b. Misali,

1. 
   Nigarxannan kemeshiler qalay suwga ketkenin soradi ( K.Sultanov).
   
2. 
   Kemede onlagan sawdager, saldawshilar, eskekshiler bar edi (K.Sultanov).
   
3. 
   Qayiqshi jagaga jaqinlap qaldi (SH.Seytov).
   
4. 
   Dargashini kutip turgan eken (Sh.Seytov).
   
5. 
   Alista shirashilardin uyi korinedi (Sh.Seytov).
   

10. 
    Baliqshiliq kasibine baylanisli ayirim orinlawshi kasiplik atamalardi bildiredi. Misali,
    

1. 
   Muzlardi oyip, oyilgan muzlardin ornina baliqlardi tekshelep jiynawshi, bastiriwshilar da tayin boldi.
   

11. 
    Atliq sozledin tiykarina jalganip, jabayi haywanlardi qorgaw yaki sol haywanlardi uyreniwshi qanigelerdi anlatadi: saygaqshi, ondatrashi h.t.b. Misali,
    

1. 
   Joldasim, saygaqshi alim, biologiya ilimlerinin kandidati Qonisbay Qayipbekov penen .... tort kun dawaminda Ustirtti gezdik (O.Abdiraxmanov).
   
2. 
   Aqiri kollegiya majlisi ondatrashilar brigadasinin bolip atirgan jerine Egorovtin menshik mashinasi, ol jerdegilerge aziq-awqat jetkeriw maqsetinde bargan (M.Tawmuratov).
   

12. 
    –Shi/-shi affiksi tubir sozge jalganip, qanday da bir oner menen shugillaniwshi adamdi anlatip keledi: arbashi (arba sogatugin adam), malaqayshi, siniqshi, temirshi, duwtarshi (duwtar sogatugin adam), etikshi, sandiqshi, mashinshi (kiyim tigetugin adam), besikshi (besik sogatugin adam), tigiwshi h.t.b. Misali,
    

1. 
   Nurjan aga sawsaginan saqqiz shigatugin ari temirshi, ari agash ustasi edi (T.Qayipbergenov).
   
2. 
   Gulrux qarindasimiz tek vrach pa desek, qoli gul tigiwshi, pishiwshi, sheber aspaz da eken (B.Ernazarov).
   
3. 
   “Temirshi tagaga jarimaydi”, - degendey qiziq eken (K.Raxmanov).
   
4. 
   Etikshi bolgan bar, erinbegen bar, Sinshi bolip talay tayaq jegen bar (I.Yusupov).
   

13.