Til, lison, me’yor va nutq munosabati

4.

 

Qolip va hosila.

 Lisoniy birlikning navbatdagi turi – qurilma – qolip. Qolip 

deganda yasama so‘z, so‘z birikmasi va gaplar hosil qilish sxemalari tushuniladi. 

Qoliplar ikki xil bo‘ladi:  

a)  so‘z yasash qolipi; 

b)  sintaktik (so‘z birikmasi va gap) qolip. 

Qolip ham boshqa lisoniy birlik kabi UMIS tabiatli bo‘ladi. Masalan, nutqdagi 

cheksiz  yasama  so‘z  (masalan,  sutchi,  nisholdachi  kabi  bitta  bevosita  kuzatishda 

berilmagan  lisoniy  birlik  (masalan, 

narsa/buyum  oti  +  chi  =  shu  narsa/buyum 

bilan shug‘ullanuvchi kishi

, ya’ni so‘z yasash qolipining nutqiy hosilasi. 

Kitobni 

o‘qimoq

 nutqiy hosilasi boshqa o‘ziga o‘xshash cheksiz so‘z birikmalari (

qog‘ozni 

yirtmoq,  uyni  sotmoq

  va  h.k.)  bilan  birgalikda