Tibbiyot instituti talabalari uchun

15.5. Voqea sodir bo’lgan joyda topilgan murdani ko’zdan kechirish
446

---

15.5.1. Ko’zdan kechirish to’g’risida umumiy masalalar
Voqea sodir bo’lgan joyni kuzatishning tarkibiy qismi bo’lib voqea sodir 
bo’lgan joyda topilgan murdani ko’zdan kechirish hisoblanadi. Voqea sodir 
bo’lgan joy deganda alohidagi joy yoki tergovga aloqador voqea joyi tushuniladi.
Voqea sodir bo’lgan joyni va murdani ko’zdan kechirish tergov 
harakatlarining muhim va kechiktirib bo’lmaydigan qismidir. U tergovchi 
tomonidan o’tkazilib, voqea sodir bo’lgan joyda topilgan barcha o’zgarishlar va 
izlar, biroq voqea sodir bo’lish xarakterini aniqlash, jinoyatchini harakatini 
tekshirish, ularni kelishi va ketishini oydinlashtirish, qidiruv ishlarida birlamchi 
taxminiy fikr belgilash va jinoyatchini tutish uchun kechiktirib bo’lmaydigan 
operativ chora tadbirlarni belgilashi zarur. To’g’ri va sinchiklab o’tkazilgan 
kuzatish tezlikda jinoyatni ochishda muhim ahamiyatga egadir.
Murda topilganda uni ko’zdan kechirish uchun voqea sodir bo’lgan joyga 
tergov ishlarini olib borish huquqiga ega bo’lgan mansabdor shaxs keladi. Qonun 
bo’yicha murdani ko’zdan kechirish vrachning qatnashuvida amalga oshiriladi. 
Odatda bunday tergov ishlariga sud tibbiyoti eksperti ham jalb qilinadi. Agar 
ekspertni chaqirish imkoniyati bo’lmasa voqea sodir bo’lgan joyda topilgan 
murdani ko’zdan kechirish uchun istagan vrach chaqiriluvi mumkin va bunda u rad 
qilish huquqiga ega emas.
Voqea sodir bo’lgan joyda topilgan murdani ko’zdan kechirishda 
qatnashuvchi vrach, u sud tibbiyoti eksperti vazifasini bajarsada ekspertning 
huquqi va burchini bilmaydi, ammo u bilimli mutaxassis sifatida qatnashadi. 
Voqea sodir bo’lgan joydagi vrachning fikri va tushuntirishlari xulosa bo’lmasdan, 
balki konsultativ xarakterga ega bo’lib, tergovchiga og’zaki shaklda beriladi. 
Voqea sodir bo’lgan joyda topilgan murdani ko’zdan kechiruvchi vrach, 
keyinchalik shu murdani tekshirib o’zining xulosasini berishi, ya’ni ishda sud 
tibbiyoti eksperti sifatida qatnashishi mumkin.