Tibbiy buyumlar va uskunalarni dezinfeksiya va sterilizatsiya qilish. Usullari. Vositalari. Tartiblari. Sterillangan tibbiy buyumlar va uskunalarning saqlanish qoidalari. Atamalar va ta’riflar

Dekontaminatsiya – yuqumli, organik agentlardan bilan ifloslanishdan tozalash.
Kvarslash – ultrabinafsha nurlari bilan ta’sir qilish yo‘li bilan havoni zararsizlantirish.
Kolonizatsiya – yuqumli kasalliklar klinik belgilari va to‘qimalarni zararlanishi kuzatilmagan holda xo‘jayin organizmi yuzasi va bo‘shliqlarida mikroorganizmlarning ko‘payishi va tarqalishi.
Kontaminatsiya – me’yorda steril (toza) to‘qima va bo‘shliqlarga yuqumli, organik va kimyoviy agentlarni yoki materiallarni tushishi.
Tabiiy yoritish koeffitsienti – ish joyidagi tabiiy yoritish darajasining shu paytda tashqaridagi ochiq joyda o‘lchangan yoritilganlikka foizli nisbati.
Havo almashinuvi kursi – berilayotgan (chiqarib yuborilayotgan) havoning ushbu xona hajmiga vaqt birligidagi nisbati.
Kritik asboblar – tananing qon oqimi va steril to‘qimalariga kiritiladigan asboblar bo‘lib, ushbu jarrohlik asboblari, yurak ichki kateterlari, sun’iy qon aylanishi apparati va dializatorlar qismlaridir. Ushbu buyumlarning hammasi steril bo‘lishi shart.
Teri antiseptiklari – qo‘zg‘atuvchilarning teriga kirishi va ko‘payishini bartaraf etuvchi mikroblarga qarshi vositalardir.
Tibbiy buyumlar – davolash muassasalarida diagnostika va davolash muolajalarini o‘tkazish uchun ishlatishga mo‘ljallangan metall, shisha, rezina, lateks, polimer va boshqa materiallardan tayyorlangan buyumlar.
Manometr – suyuqlik va gaz bosimini o‘lchash uchun asbobi.
Bug‘li sterilizator (avtoklav) – tibbiy buyumlarni sterilizatsiya qilish uchun maxsus uskuna bo‘lib, unda sterillovchi agent yuqori bosim ostidagi suv bug‘i bo‘lib hisoblanadi.
Yarim kritik asboblar – teri va shilliq qavatlarni zararlamaydigan, lekin, ularga bevosita tegadigan asboblar va moslamalar bo‘lib, bularga egiluvchan va qattiq endoskoplar, endotraxeal trubkalar, nafas olish konturlari kiradi. Ushbu toifadagi asboblar yuvilgandan va chuqur dezinfeksiya qilingandan keyin bemor uchun xavfsiz bo‘ladi. Ular yuqori xavf toifasiga kiradi.