Tibbiy biologiya

G.korona va uning hamkasblari 1960-1968 yillarda uncha uzun bo’lmagan dnk molekulasini kimyoviy usulda hosil qilish mumkinligini aniqlab, shu usul yordamida alanin t-rnk genini va keyinchalik (1975-1976- yillarda) esa hujayrada toliq ishlay oiadigan tirozin t-rnk genini sintez qiladilar. Genlari suniy hosil qilish usullarinig yaratilishi irsiy kasalliklari bo’lgan kishilarda shu kasallikni keltirib chiqaruvchi mutant genni sog’lam gen bilan almashtirish imkoniyatini tug’dirdi. Ammo odamlarda genomning murakkabligi tufayli, hozirgi kunda uning genomidan faqatgina kob takrorlanuvchi genlarnigina ajratish mumkin bolmoqda.

• G.korona va uning hamkasblari 1960-1968 yillarda uncha uzun bo’lmagan dnk molekulasini kimyoviy usulda hosil qilish mumkinligini aniqlab, shu usul yordamida alanin t-rnk genini va keyinchalik (1975-1976- yillarda) esa hujayrada toliq ishlay oiadigan tirozin t-rnk genini sintez qiladilar. Genlari suniy hosil qilish usullarinig yaratilishi irsiy kasalliklari bo’lgan kishilarda shu kasallikni keltirib chiqaruvchi mutant genni sog’lam gen bilan almashtirish imkoniyatini tug’dirdi. Ammo odamlarda genomning murakkabligi tufayli, hozirgi kunda uning genomidan faqatgina kob takrorlanuvchi genlarnigina ajratish mumkin bolmoqda.

Kerakli gen ulangan vector dnk sini hujayraga yoki organizmga otkazishning (transgenez) to’rtta yo’li bor:

• Kerakli gen ulangan vector dnk sini hujayraga yoki organizmga otkazishning (transgenez) to’rtta yo’li bor:
• Transformatsiya
• Transduksiya
• Sodda hoyvonlar, bakteriyalarning konyugatsiyasi va yuqori organizmlarni duragaylash
• Transgressiya- hujayraga kirgan virusning genomga birikishi va undagi genlar tasirining yuzaga chiqishi. Transformatsiya, transduksiya, somatic hujayralarni duragaylash hodisalari bilan yuqorida toliq tanishgan edik.

Irsiyatni organizm darajasida qayta tuzish

• Yangi genetik usullarning paydo bolishi bilan irsiyatni organizm darajasida qayta tuzish imkoniyatini tugildi. J.Gordon (1962) birinchilardan bolib voyaga yetmagan baqaning (dumli davrida) epiteliy hujayra yadrosini yadrosi olingan baqaning tuxum hujayrasiga ko’chirib otkazdi .bunday tuxum hujayradan embrion rivojlanib , yosh dumli baqa hosil boldi. U esa voyaga yetgan baqaga aylanib, kopaya boshladi. Yadrosiz tuxum hujayraga shu organizmning somatic hujayra yadrosini kochirib otkazish bilan genotipi bir xil bo’lgan organizmlarni olish mumkin. Agar shu sutemizuvchilarda o’tkazilsa, juda kata amaliy foydaga erishish mumkin.

etiboriz uchun raxmat

• etiboriz uchun raxmat