This is your presentation title

ANIMATSIYA TARIXI

Ma’ruzachi: Bahromov A.A.

MA’RUZA 2

ANIMATSIYA TARIXI

Animatsiya tarixi haqida fikr yuritadigan bo‘lsak, 1877 yilda 30-avgustdan mulfilm tug‘ilish kuni hisoblanadi, chunki shu kuni Emil Reno birinchi marta animatsiya uchun patent olishga muvaffaq bo‘lgan. 1892 yil 28-oktabrda Emil Reno Parijdagi GREVEN muzeyida birinchi marta proyektor, grafik lentalar yordamida «optik teatr» namoyish etdi. 1898 yil Jeyms Stuart Blekton va Albert E.Smit birinchi «Sirkdagi liliputlar» nomli qo‘g‘irchoq animatsiyasini yaratishdi.

ANIMATSIYA TARIXI

1899 yilda birinchi animatsion reklama roligi yaratildi. Bunda ushbu rolik juda sodda va ko‘rimsiz holatda bo‘lgan. 1900 yilda «Sehrlangan chizma» nomli film yaratildi, bu filmda animatsiyalarnig sirlari ochib berilgan edi, ya’ni animatsiya yaratish to‘g‘risida dastlabki fikr-mulohazalar keltirilgan.

1906 yilda Amerika kompaniyasi Jeyms Stuart Blektonning kinoplyonkada olingan «Kulguli yuzlar» nomli soddalashtirilgan qisqa animatsiyasini yaratdi. Mazkur animatsiya keyinchalik Qo‘shma Shtatlarda animatsion filmlarning rivojlanishiga turtki bo‘ldi.

ANIMATSIYA TARIXI

Animatsiyaning sekin-astalik bilan rivojlanishi multiplikatsiya sohasining yuzaga kelishi sabab bo‘la boshladi. Ya’ni endilikda bu soha bilan shug‘ullanuvchi mutaxasislar qisqa ko‘rinishdagi animatsiyalar bilan cheklanib qolmay, biror bir syujetga asoslangan va qahramon-personajlardan iborat multfilmlarni yaratish harakatiga tusha boshladilar.

1908 yilda Fransiyalik rassom va karikaturachi Emil Koll multiplikatsiya bilan jiddiy shug‘ullanib «Fantasmagoriya» deb nomlangan multfilm yaratdi. Bu multfilm Yevropa tarixida eng mashhur multfilm hisoblangan, chunki juda sodda va syujetga boyligi bilan ajralib turardi.

ANIMATSIYA TARIXI

1911 yilda Uinzor Makkey gazeta komiksidan «Kichkina Nemo» nomli multfilmni yaratdi. Ushbu multfilm amerikalik animator Makkeyning dastlabki ishi bo‘lib, multfilm davomiyligi 11 daqiqa 33 soniyadan iborat bo‘lgan. Personajlarning ko‘p ma’noli ekanligi bundan oldingi animatorlarning ishlaridan ajralib turardi.

«Kichkina Nemo» multfilmidan lavha

ANIMATSIYA TARIXI

1923 yilda aynan multiplikatsiya sohasida juda katta yangilik ro‘y berdi. Bu yangilik amerikalik aka-ukalar Uolt va Roy Disneylar tomonidan asos solingan kichkina animatsiya studiyasining ochilishi hisoblanadi. Qisqa metrajli «Villi kemasi» (1928) ovozli multfilmini tayyorlash bilan AQSH kinematografiyasida tovush va harakatni sinxronlashtirish usulini ishlab chiqdi. Disney birinchilardan boʻlib o‘z studiyasining qahramonlari (o‘rdak Donald Dak, sichqon Mikki Maus va boshqalar)ni ishlab chiqdi va ular ishtirokida ko‘plab qisqa metrajli multserillarni tayyorlashga erishdi.

Uolt Disney o‘z studiyasi qahramonlari bilan

ANIMATSIYA TARIXI

1936 yilda SSSR tomonidan «Soyuz bolalar multfilmlari» nomli animatsion filmlar yaratish uchun mo‘ljallangan kinostudiya o‘z faoliyatini boshladi.

1937 yilda ushbu studiya nomi «Soyuzmultfilm»ga o‘zgartirildi. Ushbu studiyada keyinchalik ko‘plab multfilmlar tayyorlangan va tomoshabinlarga taqdim etilgan.

«Soyuzmultfilm» studiyasi qahramonlari

ANIMATSIYA TARIXI

Mazkur studiyada tayyorlangan eng mashhur multfilmlar 1960-1980 yillarda yaratilgan. Bu yillar mobaynida ko‘p seriyali multfilmlar yaratila boshlandi. Shulardan R.Davidovning «Maugli», B. Stepantsevning «Bola va Karlson», V.Pekar va V.Popovlarning «Umka», V. Kotyonochkinning «Senimi, shoshmay tur!», I. Kovalevskayaning «Bremen shahri musiqachilari», F. Xitrukning «Vinni Pux», «Timsoh Gena», R. Kachanovning «Cheburashka» va «Shapoklyak» kabi multfilmlarni misol keltirish mumkin.

1970-1980 yillarda «Soyuzmultfilm» Yevropadagi eng yirik animatsion studiya hisoblangan. 1980 yillarning boshlarida «Soyuzmultfilm» filmlari xalqaro va respublika festivallarida jami 150 dan ortiq sovrin va diplomlarga sazovor bo'lgan. Qolaversa, bu davrda studiyada 500 ga yaqin mutaxasis faoliyat olib borgan. Bu vaqtga qadar studiya devorlarida suratga olingan filmlar soni mingtadan oshgan edi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!