|
ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
397
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
kerak. Negaki, ota-ona oʻzi tarbiya koʻrmagan, “ma’nan qashshoq” boʻlsa, farzand ham ota-
onasidan andoza olib ma’lum ma’noda salbiy hislatlar bilan voyaga yetishi mumkin. Ayniqsa,
bolalar ongiga ma’naviyat, mafkura, axloq, tibbiy madaniyat, burch, huquq tushunchalarini
singdirish ota-onadan ma’lum bilim va koʻnikmani talab etadi. Bunda oila a’zolarining vazifalari:
sogʻlom muhitni yaratish, oila a’zolar birdamligini ta’minlash, farzandlarga toʻgʻri va yoʻnaltirilgan
tarbiya berish, ularning ma’naviyatli va ma’rifatli kishilar boʻlib yetishishlarinini ta’minlash, ularda
insoniy hislatlarni shakllantirishdan iborat. Shuningdek, oila bolaning oʻz oʻrnini topishiga yordam
berish, ijtimoiy hayotga moslashishiga yordam berish, istiqlol gʻoyalari va milliy mafkuraga
sadoqat ruhida tarbiyalash, ularda koʻzga tashlangan iste’dod kurtaklarini rivojlantirish uchun zarur
sharoitlarni yaratish ham bolaga ta’lim-tarbiya berishda katta ahamiyatga ega.
Xalqimizda “Otang- mahalla, onang-mahalla”, “ Bir bolaga yetti qoʻshni ota-ona” degan
hikmatlar tildan-tilga oʻtib, oʻzining amaliy tasdiqini topib kelmoqda. Jamiyatning eng kichik birligi
oila sanalib, tarbiyasiga qanchalik mas’ul boʻlsa, mahalla ham xuddi oila singari har bir bolaning
ta’lim olishi, tarbiya koʻrishi va jamiyatga nafi tegadigan inson boʻlib voyaga yetishiga birdek
mas’ul hisoblanadi. Mahalla- odob-axloq, or-nomus, birodarlik, umuman, milliy istiqlol mafkurasi
ruhida tarbiyalashning haqiqiy ta’sirchan oʻchogʻiga aylanishiga toʻla asos bor, desak mubolagʻa
boʻlmaydi.
Mahalla- jamiyaning tiniq koʻzgusi. Oilalarni bir jamoaga, ijtimoiy guruhga mahalla
birlashtiradi, jipslashtiradi, ularda ahillik hamjihatlik, hamkorlik,, hamdardlik his-tuygʻularini
shakllantiradi, kamol toptiradi. Darhaqiqat, oilaning ijtimoiy-moddiy holati, undagi shart-
sharoitlarni mahalla, qoʻni qoʻshni juda yaxshi biladi. Oilaning yaxshi-yomon kunlari ham mahalla
ahli bilan oʻtadi.
Ta’lim muassasalarida oila-mahalla hamkorligini keng yoʻlga qoʻyilsa, olib borilayotgan
ta’lim-tarbiya ishlari ijobiy ta’sir koʻrsatardi. Har oyning muayyan kunlari “Ota-onalar kuni” deb
elon qilinsa va bunda maktab ma’muriyatining ota-onalar, “Kamalak”, “Kamolot” yoshlar ijtimoiy
harakati, “Mahalla” hayriya jamoat fondining hududiy boʻlimlari bilan hamkorlikdagi ishlari
muhokama etilsa, maqsadga muvofiq boʻlar edi.
Imkoniyati cheklangan bolalarga ham ta’lim-tarbiya berish, ular uchun ijtimoiy yordam koʻrsatish,
hayotda oʻzini kerakli inson deb bilishiga koʻmak berish lozim. Bunday bolalarni maxsus ta’lim
muassasalarida tahsil olishlarini ta’minlashda oila, mahalla ishtirokini kengaytirish lozim.
Jamiyatimizda juda koʻp kuzatilayotgan salbiy voqealardan biri bu qizlarni erta turmushga
uzatishdir. Qiz bola oila qurish, ona boʻlish uchun ham ruhan ham jismonan tayyor boʻlsa, oʻzi
boradigan yangi oila muhitiga moslasha olsagina oila mustahkam boʻladi. Aksincha boʻlsa, oilaning
taqdiri ayanchli yakun topishi mumkin. Bu kabi salbiy holatlar yuzasidan tushuntirish ishlarining
olib borilishi ta’lim muassasalari hamda mahalla zimmasiga yuklatiladi.
Bugungi kunda “Oila-mahalla-maktab” hamkorligini kuchaytirish boʻyicha koʻplab chora- tadbirlar
belgilanib, ijrosi ta’minlanishini nazorat qilinmoqda. Xususan, jismonan sogʻlom, ma’naviy yetuk
har tomonlama rivojlangan barkamol avlodni tarbiyalashda oila institutlari va fuqarolarning oʻzini-
oʻzi boshqarish organlarining ta’lim muassasalari bilan oʻzaro hamkorligini tizimli yoʻlga qoʻyish,
ota-onalarning farzandlar tarbiyasidagi oʻrni, majburiyati, mas’uliyati hamda farzandlar bilan yaqin
munosabatlarni mustahkamlashga koʻmaklashish maqsadida “Mahalla” fondi va Xalq ta’limi
hamda respublikamizdagi oʻn mingga yaqin fuqarolar yigʻinlari tomonidan qator ijobiy ishlar
amalga oshirilmoqda.
Xulosa qilib aytganda, bolaga ta’lim-tarbiya berishda har tomonlama yondoshgan holda,
uning motivlarini hisobga olib, oila, maktab va mahalla hamkorlikda ish olib borsa, jamiyatga
barkamol shaxslar yetkazib beriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
