Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG

ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
166 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
келтирилган янги иннавацион педагогик технология методлардан фойдаланиш жуда қулай 
бўлади. 
Айнан ҳаракатлар моҳиятини тушиниб машқларни бажариш яхши натижаларни 
намоён этади. Бунда янги методларни қўллаш мақсадга мувофиқ бўлади. “Бумеранг”, “ Ақлий 
хужум”, “Занжир”, “Балиқ скелети”, “Кейс- стади”, “Кластер” каби методларни қўллаш 
иақсадга мувофиқдир. Талабалар келажакда халқимиз фарзандларининг ўқитувчиси, 
мураббийси бўлиб етишиб чиқади. Шунинг учун уларда юқори кўникма ва малакалар билан 
бирга маҳорат ва тажриба бўлиши лозим. Келажакда республикамиз байроғини баланд 
кўтаришда ватанимиз довруғини дунёга танитишда фарзандларимиз ўз хизматларини 
кўрсатади. Бундай буюк ишни амалга оширишда жисмоний тарбия ўқитувчилари ва 
мураббийларнинг аҳамияти жуда каттадир. Жисмоний тарбияга бўлган қизиқиш даражасини 
янада ошириш тарғибот ва ташвиқот ишлари муҳимдир. “Бумеранг”, “ Ақлий хужум”, 
“Занжир”, “Балиқ скелети” ва бошқа методлар бунга яқол мисол бўла олади. Ушбу методлар 
иш фаолиятини фаоллигини оширади. Ушбу методлар орқали йўналтирилган педагогик 
жарённи уларнинг жисмоний ривожланиши, функционал тайёргарлиги,
 
умуман, ўтилаётган 
дарс мазмунини тўлиқ ўрганиб, билаб олишга имкон яратади. “Балиқ скелети” методидан: 
Саломатлиги тўғрисидаги маълумотларни яхшилашга йўналтирилган гимнастика 
машғулотларни аҳамиятига оид саволларни тузиб, қоғозга балиқ туриш ҳолатига ўхшатиб 
чизилган схема асосида берилган сўзлар ёзиб чиқилади ва асосий сўз орасидан ўқитувчи 
назоратида текширилиб чиқилади ҳамда қўшимча ва ўзгаришлар киритилади. Шу асосида 
уларнинг билим даражаси аниқланади агарда ҳатолари бўлса тузатишлар киритилади.
Масалан: “Занжир” бу метод орқали талабаларни фкир теранлигини, изланувчанликни 
ривожлантиришга хисса қўшадиган интерфаол методлардан биридир. Бу методни қўллашда 
қуйидагилар амалга оширилади; 
–бир жисмоний тарбия ва спортга тегишли термин келтирамиз ва унинг охирги 
харфига тўғри келадиган сўз айтамиз, бу сўзлар жамламасини мураббий назорат қилиб 
туради 
- бу методни қўллаш вақти чеклланади 20-30 даққиқа белгиланиши лозим бўлади
- жисмоний тарбия ўқитувчиси вақт бўлганини айтиб ёзилган маълумотларни йиғиб 
олади. 
- шундан сўнг сўзлар жамламаси сараланиб санаб чиқилади. Сўзлар сўнгида кўпроқ 
сўзлар яъни 70-80-95(100) сўз тўпламси бўлса бунда тўпланган сўзлар талабаларни 
баҳоларини намоён этади. 
-бунда талабаларга барча спорт ҳаракатларида учрайдиган терминларни қўллаш 
мумкин эканлигини тушинтириш лозим бўлади. 
Мисол: “Занжир” бу метод – волейбол - лента- арқон- нишон- нефчи- ирғитиш- 
шахмат- теннис- сузиш- шашка армрестлинг- гандбол- лангар сўзлар занжири ясалиб 
борилади.
Шунингдек сўзларни ўқитувчи тахлил қилиш билан ҳамда муносиби ёки ҳатолари 
саралаб олинади бу сўзлар фақат жисмоний тарбия ва спортга тегишли бўлиши лозим. Яъни 
бунда турли техник- тактик ҳаракатлар ҳам инобатга олинади ҳамда спортчилар номлари ҳам 
киритилади.
Бундай методларни қўллаш талаба- ёшларнинг қуйидаги сифатларини тарбиялайди. 
-талабаларни изланишга ва сўзларни тез ўйлаб топишга ҳизмат қилади

-
талабаларни ўзаро дўстона муносабатни ривожлантиради 
- шунингдек уларни ҳар қандай шароитдан чиқиб ғалаба сари ундайди 
-бу метод икки жинс вакллари учун ҳам жуда қизиқарли бўлади. 
Ушбу методларни биз тажрибадан ўтказдик яхши натижа кўрсатди. улар Ҳамма 
талабалар бу методни жуда қизиқиш билан қабул қилди. Ўзларининг фаоллигини кўрсатиб 
турли ҳил спортга оид? Оид эмас сўзларни ҳам ўзаро таҳлил этишиб изланишга тушиб 

---