Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG

ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
186 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Юқорида билдирилган фикрлар асосида таълим олувчиларда билиш жараёни 
компетенцияларини 
ривожлантириш стратегиясини
қуйидаги йўналишларда амалга ошади 
деб ҳисоблаш мумкин:
- таълим олувчилар эътиборини масалани ҳал қилишда қўлланилган усулнинг кенг 
қамровлигига қаратиш;
- таълим олувчиларда компетенцияларни ривожлантиришни дарс мақсади сифатида 
эмас, балки дарсда қўйилган вазифани янада самарали ҳал қилишга қаратилган янги йўл, 
имконият сифатида қаралиши;
- таълим олувчилар ўзлари мустақил хулоса чиқариб топадиган янги ғоялар 
ижодкорлик дарсларининг асосий маҳсули сифатида қаралиши;
- 
ахборотларни йиғиш, таҳлил ва талқин қилишни компетенцияларни 
ривожлантиришнинг муҳим жиҳати сифатида қаралиши;
- шахс компетенцияларни ривожлантиришни таълим муассасаларида ўтказиладиган 
машғулотларининг муҳим, қамрови жиҳатидан дарс ва дарсдан ташқари машғулотлардан 
ҳам ташқарига чиқадиган масала сифатида қаралиши. 
Халқаро педагогик амалиётда таълим олувчиларда билиш компетенцияларини 
ривожлантириш стратегияларини ишлаб чиқиш ва уни амалга ошириш механизмларини 
лойиҳалаштириш ҳам назарий ҳам амалий жиҳатдан илмий асослаш муҳим ҳисобланади. Бу 
давлат, жамият ва шахс эҳтиёжларининг ривожланиш даражаси билан таълим олувчиларда 
билиш жараёни компетенцияларини ривожлантириш жараёнлари субъектлари (таълим 
олувчи ва педагоглар)нинг шахсий хислатлари ва касбий қобилиятларини ривожлантириш 
даражаси ва илмий-методик таъминот ўртасидаги номувофиқликни бартараф этиш билан 
боғликдир. 
Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг
“Узлуксиз таълим тизимида чет тиллар бўйича Давлат дастурларини тасдиқлаш 
тўғрисида”ги [3] қарори асосида мамлакатимизда янги типдаги Давлат таълим 
стандартларига “компетенция” сўзи киритила бошланди. Бунинг асосий сабаби, БМТ 
томонидан умумэътироф этилган “Барқарор ривожланиш таълими”да унинг барча турлари 
ёки босқичларида тайёрлов давлат талаблари таълим олувчининг “компетентлик даржаси”га 
эриштиришдан иборат.
Компетенция кенг қамровли тушунча бўлиб, у инглизча “сompetence”, яъни 
“маҳорат”, “қобилият”
муайян бир соҳада билимли, тажрибали
 
деган маъноларни англатади 
[4].