The economy of enterprise

tirik  mehnat  xarajati  normalari  (mahsulot  biriligiga  sarflanuvchi  ish  vaqti 
normasi, vaqt biriligida ishlab chiqarish normasi, xizmat ko’rsatish normasi, miqdor 
normativi); 
* 
moddiy xarajat  normalari (xom ashyo,  material, yoqilg’i, energiya, butlovchi 
qismlar); 
* 
ishlab  chiqarish  jarayonini  tashkil  etish  normativlari  (ishlab  chiqarish 
tsiklining  davomiyligi,  tugallanmagan  ishlab  chiqarish  hajmi,  ishlab  chiqarish 
zahiralari va hokazo); 
* 
mehnat  vositalaridan  foydalanish  normalari  (mashinalar,  asbob-uskunalar, 
mexanizmlar, qurilmalar); 
* 
korxona,  tsex,  asbob-uskunalarning  loyiha  quvvatiga  chiqish  vaqti 
normalari. 
Ko’rinib  turibdiki,  rejalashtirish  juda  murakkab  va  mehnat  talab  qiluvchi 
jarayon  bo’lib,  korxona  faoliyatining  resurslar  xarajatini  normalashtirishdan  to 
mahsulot  ishlab  chiqarish  va  realizatsiya  qilishgacha  barcha  ko’rsatkichlarini 
inobatga oladi. Rejalashtirishning asosiy vazifalari quyidagilar: 
* 
maqsadni belgilash; 
* 
korxona  faoliyatining  turli  xil  yo’nalishlari,  ayniqsa,  xalq  xo’jaligi  va  aholi 
uchun  zarur  bo’lgan  masulot  ishlab  chiqarishning  iqtisodiy  jihatdan  maqsadga 
muvofiqligini asoslab berish; 
* 
zaruriy moddiy-texnika asossini shakllantirish; 
* 
moliyalashtirish manbalarini aniqlash; 
* 
yakuniy natijalarning ijobiy bo’lishiga erishish. 
Korxona,  ayniqsa,  agar  u  yirik  bo’lsa,  asosiy,  yordamchi  va  xizmat 
ko’rsatuvchi  tsexlardan  iborat  bo’lib,  ularning  har  biri  faqat  o’ziga  xos  bo’lgan 
vazifani bajaradi va shunga mos holda faoliyatni rejalashtirish va tartibga solishning 
o’ziga xos xususiyatiga ega bo’ladi. Shundan kelib chiqqan holda etakchi bo’g’inni