The economy of enterprise


Суғурта (кафолат) заҳирасидан



Download 2,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet101/196
Sana10.02.2023
Hajmi2,45 Mb.
#909942
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   196
Bog'liq
56-y-Korxona-iqtisodiyoti.-Oquv-qollanma.-Э.Х.Махмудов.-М.Ю.Исаков.-T-2006.

 
Суғурта (кафолат) заҳирасидан
таъминотда юзага келиши мумкин 
бўлган узилишлар ёки кўзда тутилмаган ҳолатларда фойдаланиш 
мўлжалланади. Кўпинча суғурта заҳирасининг миқдори жорий заҳира 
нормасининг 50% миқдорида белгиланади ҳамда қуйидаги формула асосида 
ҳисобланади: 
З
стр
қ М
ўр
х (Т
1
Қ Т
2
Қ Т
3
Қ Т
4

Бу ерда: 
Т

– материални юклаш учун кетадиган вақт; 
Т

– материаллар йўлда бўладиган вақт; 
Т

– материалларни омборга қабул қилиш вақти; 
Т

– материалларни фойдаланишга тайёрлаш вақти. 
Суғурта заҳираси омборда жорий заҳира билан биргаликда сақланади 
ҳамда ундан умуман фарқ қилмасада, алоҳида ҳисобга олинади ва фақат 
корхона раҳбариятининг рухсати билангина сарфланади. 
Тайёрлов (технологик) заҳирасидан
хом ашё ва материалларни ишлаб 
чиқаришга киритиш учун тайёр ҳолга келтиришда фойдаланилади. Бундай 
заҳиралар ишлаб чиқаришнинг ўзига хос хусусиятлари ва технологияларига эга 
бўлган корхоналардагина яратилади. Бундай корхоналар қаторига ёғ-мой 
комбинати, ёғочни қайта ишлаш корхонаси кабиларни киритиш мумкин. 
Мазкур ҳолларда тайёрлов заҳираси миқдори тайёрлов технологияси ва 
операцияларига мос ҳолда нормага солинади. 
Мавсумий заҳиралар
асосан учта сабабга кўра юзага келади: 
биринчидан, хом ашё тайёрлашнинг мавсумийлиги; иккинчидан, уни истеъмол 
қилишнинг мавсумийлиги; учинчидан, материалларни етказиб беришнинг 
мавсумийлиги. Мавсумий заҳиралар ҳажми худди жорий заҳиралар ҳажми 
каби, ўртача бир суткада истеъмол қилиш ва мавсумий заҳиралар яратилиши 
лозим бўлган вақтга асосан аниқланади. 
Ишлаб чиқариш заҳираларини нормалаштириш, ишлаб чиқаришда 
қўлланилувчи ҳар бир меҳнат предмети (хом ашё ва материаллар, ёрдамчи 


129 
материаллар ва бошқалар) учун алоҳида амалга оширилади ҳамда бу ўз 
навбатида ишлаб чиқариш заҳираларини яратишда айланма маблағларга бўлган 
эҳтиёжни аниқлашга асос бўлиб хизмат қилади. 
Мисол.
Пойабзал ишлаб чиқарувчи корхонада (харажатлар сметасига 
кўра) 1 чорак учун180 минг сўм миқдордаги хом ашё ва асосий материалларни 
30 кунлик заҳира нормасида; 54 минг сўм миқдордаги ёрдамчи материалларни 
40 кун заҳира нормасида; 27 минг сўм миқдоридаги қадоқлаш ва ўров 
материалларидан 20 кун заҳира нормасида сарфлаш кўзда тутилган. Бундай 
шароитларда асосий воситалар нормативи (эҳтиёжи) қуйидагича бўлади: 
Хом ашё ва асосий материаллар 
бўйича 
сым
минг 
60
30
90
180

х
Қўшимча материаллар бўйича 
сым
минг 
24
40
90
54

х
Қадоқлаш ва ўров материаллари 
бўйича 
сым
минг 
6
20
90
27

х

Download 2,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   196




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish