Tеz tibbiy yordam. Favqulotda vaziyatlar (o`quv uslubiy qo`llanma) Farg`ona 2021 Saydaliyev S. S

Yelka suyagining sinishlari
Yelka suyagining qaysi joyi sinishidan qat’i nazar (yuqori, o‘rta yoki pastki qismi) birinchi yordam Kramer transport shinalarini qo‘yish bilan chegaralanadi. Avvalo, shikastlangan qo‘lni tanaga yaqinlashtirib, uning tirsak bo‘g‘imida 90li burchak ostida bukiladi, keyin tanaga bint bilan mahkam bog‘lanadi. Agar ochiq sinish bo‘lsa, avvalo, qon oqishi to‘xtatilib, aseptik bog‘lam qo‘yiladi. Agar bog‘lash materiallari yo‘q bo‘lsa, ko‘ylak va boshqa shu kabilardan foydalaniladi. Bu kiyimlarning pastki qismi yuqoriga ko‘tarilib, ilgak tugma, qistirgichlar yordamida mah-kamlab qo‘yiladi.
Bilak va kaft suyaklarining sinishlarida, uni harakatsiz-lan-tirish uchun kalta simli shinalar yoki qo‘l ostidagi vositalar ishla-tiladi (9-rasm). Buning uchun bi-lak suyagini tirsak bo‘g‘imidan to‘g‘ri burchak ostida bukib, bemorning kaftiga ozroq bog‘lov materiali solinadi va uni bemor barmoqlari bilan qisadi. Simli shinani (g‘ilofli) to‘g‘ri burchak ostida buklab, qo‘l shakliga moslanadi va u qo‘lning orqa yuzasidan, yelkaning yuqori qismidan boshlab, barmoq-largacha olib boriladi. Keyin shinani qo‘l bilan birgalikda qo‘shib bint bilan o‘rab chiqiladi. Qo‘lni bint yoki ro‘molcha bilan bo‘yinga osib qo‘yiladi. Qo‘lni harakatsizlantirilgach, uni tanaga bint bilan mahkamlab o‘rab qo‘yish mumkin (
Qovurg‘alar va to‘sh suyagining sinishlari
Ko‘krak qafasining shikastlanishlarida uning tinch holatiniyaratish uchun spiral bog‘lam qo‘yish tavsiya etiladi. Bu bog‘lam uchunkeng bintlar qulay bo‘lib, bu maqsadda sochiq va choyshablardan hamfoydalanish mumkin. Sochiq yoki choyshab uch qavat qilib buklanadi va o‘rama holiga keltiriladi. Bog‘lam tushib ketmasligi uchun yelka usti kiyimiga tikib qo‘yish mumkin. Ko‘krak qafasining shikast-langan tomonini fiksatsiyalash uchun keng leykoplastirdan ham foydalanish mumkin, uni cherepitsa shaklida to‘shdan umurtqalar tomonga yopishtirib chiqiladi. Bemorni o‘tirgan, yarim o‘tirgan yoki gavdaning yuqori qismi bir oz ko‘tarilgan holatda shifoxonaga olib boriladi.