Texnologiyasi

Kimyoviy  holati.  Bir  xil  modda  bir  nccha  kimyoviy  holatda  ishla- 
tilishi  mumkin.  Masalan,  shohkuya  o‘simligidan  olinadigan  alkaloid  turli 
kislotalar  bilan  hosil  qilgan  tuziga  qarab,  har  xil  nomlanadi:  crgotin  -  
sirka  kislotali,  kornuzo!  -   uzum  kislotali,  ergotal  -   fosfat  kislotali  tuzi, 
adrcnalin  gormoni  esa  gidroxlorid va gidrotartarat tuzlari  holida bo'ladi.
TUzlar  texnologik,  kimyoviy,  fizik  va  biofarmatsevtik  tomondan 
har  xil  bo'ladi,  ya'ni  so‘ri!ish  tezligi  va  biologik  ta’siri  bo'iishi  mumkin. 
Masalan,  askorbinat kislotaning  bitta vodorodi  nalriy  ioniga almashtirilsa, 
butunlay  yangi  xususiyatli  modda  hosil  bo‘ladi.  Bu  askorbinat  kislotadan 
farqli  o'laroq,  tanada  elcktrolit  holatni  o'zgartirish,  insulin  ishlab 
chiqaradigan  bezlar  faoliyatini  susaytirish  xususiyatiga  ega  bo'ladi. 
Amidopirin  oq  rangli  plastinka  shaklidagi  kristall  modda  bo‘lib,  suvda 
sekin  criydi  (1 :20).
Amidopirin  molekulasidagi  bitta  vodorod  natriy  sulfonat  guruhiga 
almashtirilsa,  suvda  yaxshi  eriydigan  (1:155)  och  sarg‘ish  tayoqcha  va 
prizmasimon  shakldagi  analgin hosil  bo'ladi.
Morfin  alkaloidining  kimyoviy  molekulasiga  metil  guruhi  kiritilsa 
kodein,  etil  guruhi  kiritilsa  dionin  hosil  boMib,  ikki  xil  fizik-kimyoviy 
xususiyatga va  ta'sirga  ega  boMgan  yangi  modda  hosil  boMadi.