Texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

Yechib  koʻrsatilgan  misollar  bloki.  Bunda  misol  tariqasida 
masala yechib koʻrsatiladi.  Talaba misoldan foydalangan holda vazifani 
mustaqil bajaradi.  

---

84 
Nazorat savollari va vazifalari bloki. Oʻtilgan mavzu yuzasidan 
savollar  va  vazifalar  keltiriladi.  Talaba  javob  tariqasida  kiritgan 
ma’lumotning  toʻgʻri  kiritilganligi,  mantiq  jihatdan  toʻgʻri  ekanligi 
tekshiriladi va natija ekranga chiqariladi.  
Mustaqil  bajarish  uchun  topshiriqlar  bloki.  Oʻtilgan  nazariy 
materiallarni  va  vazifalarni  bajarish  hamda  amaliy  koʻnikmalarini 
mustahkamlash  uchun  talabalarga  tavsiya  etiladigan  topshiriqlar 
toʻplami keltiriladi. 
Mamlakatimizda va xorijda yaratilgan elektron darsliklar tahlili va 
soha mutaxassislari tavsiyalari asosida quyidagilarni keltirish mumkin: 

 
Elektron  darslikda  quyidagi  turdagi  materiallar  (bloklar) 
boʻlishi  tavsiya  etiladi:  mavzu  matni  (asosiy  va  qoʻshimcha),  tayanch 
soʻzlar, izohli  lugʻat, test, savol va topshiriqlar, tasvir, animatsiya, video, 
audio, mashq, oʻyin-lavha (12.1-rasm).   

 
Materiallar,  avvalo,  Davlat  ta’lim  standartlariga  mos 
boʻlmogʻi lozim.  

 
Materiallarni 
oʻquvchiga 
yetkazishda 
foydalanilgan 
pedagogik  va  texnologik  senariylar  elektron  darslik  muvaffaqiyati  va 
samaradorligini belgilaydi.  
Aksariyat  elektron  darsliklarda  puxta  pedagogik  va  texnologik 
senariy  joriy  etilmaganligi  uchun  ular  bir  talay  oʻquv  materiallarining 
shunchaki toʻplamiga aylangan. Unda hech qanday ta’lim traektoriyasi 
hisobga  olinmagan.  Materialni  oʻrganishning  ketma-ketligi  joriy 
etilmaganligi  uchun  oʻquvchi  qayerdan  boshlab  oʻrganishni  ham 
bilmaydi.  Bunday  elektron  darslikni  oʻquv  jarayoniga  joriy  etishdan 
foyda yoʻq [15].     
An’anaviy  bilim  berish  bosqichlaridan  elektron  darslikda  ham 
foydalanish  lozim,  ya’ni  yangi  mavzuni  oʻrganish  va  shu  mavzudan 
olingan  bilimni  mustahkamlash.  Ularni  elektron  darslikda  quyidagi 
rejimlar  sifatida  berilishi  maqsadga  muvofiq:    “Oʻrganish”  va 
“Mustahkamlash”. Ushbu boʻlinish klassik boʻlinma boʻlsada, elektron 
darslik yaratish boʻyicha mahalliy va xorijiy mutaxassislar ishlarida ham 
qaysi oʻquv materiali qaysi boʻlinmada kelishi aniq koʻrsatilmagan.  

---

85 
Aslida  har  bir  materialning  qaysi  boʻlinmada  boʻlishi  mavzuni 
oʻzlashtirish  uchun  juda  muhum.  Ayrim  materiallar  faqat  “Oʻrganish” 
yoki “Mustahkamlash” rejimi uchun xos boʻlsa, ayrimlarining har ikkala 
rejimda ham boʻlishi maqsadga muvofiq (4.4-rasm) [12,13]: 
 
4.4-rasm. Oʻquv materiallarining rejimlar boʻyicha taqsimoti.