Texnologiyalari kafedrasi «hayot faoliyati xavfsizligi»

Tavakkalning turlari
. 
Tavakkal ikki xil bo‘ladi: shaxsiy
 
«tavakkal»- 
ayrim shaxs uchun aniq xavf turi; ijtimoiy yoki ko‘pchilik «tavakkali»- takroriy 
hodisalar natijasida jarohatlangan insonlar orasidagi bog‘liqlik. Bizda hozircha 
ijtimoy «tavakkal» bo‘yicha hech qanday ma’lumot yo‘q. Xorijda esa alohida 

---

10 
ishlab chiqarish korxonalari, sanoat tarmoqlari, xavf turlari bo‘yicha to‘liq 
ma’lumotlar mavjud.
Jamoat «tavakkali» xavfni sub’ektiv (boshqacha) ravishda qabul etadi. 
Odatda ko‘pchilik kam uchraydigan va ko‘p qurbon bo‘lgan voqealarga keskin 
ravishda ahamiyat beradi. Masalan, ishlab chiqarishda har yili o‘rta hisobda 200-
250 kishi halok bo‘ladi. Ammo bir halokatda 5-10 kishi qurbon bo‘lgani oldingi 
ma’lumotlardan ko‘ra odamlarga ko‘proq ta’sir qiladi. Kishilarning bu ruhiy 
holatini qabul qilishi mumkin bo‘lgan «tavakkal» masalasi kurilganda hisobga 
olish lozim.
Xavflarni baholashda tavakkal («T») usulini qo‘llash boshqa usullarga 
qaraganda ko‘proq to‘g‘ri keladi, deb hisoblanadi. Masalan, har xil sabablar 
natijasida halokatli (o‘lim bilan) tugagan ayrim shaxsiy «tavakkal» (AQSH ning 
umumiy aholisiga nisbatan) qiymatlari quyidagichadir:
1.
Yo‘l transporti hodisasidan-3

10
-4 
. 
2.
Zaharlanishdan - 2 10
-5
.
 
3.
Yong‘indan kuyish - 4 10
-5
. 
 
4.
Elektr tokidan - 6 10
-5
.
 
5.
Yashindan - 5 10
-7
.
 
6.
Ishlab chiqarish vositalarining nosozligidan - 1 10
-5
.
 
7.
Umumiy «T» - 6 10
-4
.
 
8.
Boshqalar - 4 10
-5
.