Texnologiyalar va pedagogik mahorat

maftunkorlik;
•  kommunikativlik;
•  oiz   imkoniyatlarini  amalga  oshirish;
• 
davolovchilik;
•  tashxis;
•  millatlararo  muloqot;
•  ijtimoiy lashuv.
Tadqiqotchilar о ‘yin xususiyatlarini ishlab chiqqanlar.  0 ‘yinlaming muhim
 
qirralari  S.A.Shmakov  tomonidan  yoritilgan.  U   erkin  rivojlanuvchi  faoliyatni
 
farqlaydi.  Bunday faoliyat faqat natija  (tadbir)  tufayli bahra  olish uchun emas,
 
balki  xohishlariga  ko‘ra,  faoliyat  jarayonining  o ‘zidan  bahra  olish  uchun
 
qo‘llanadi.
91

---

Faoliyat  sohasi jihatidan
Pedagogik  o ‘yinlar
Jismoniy
Intellektual
M ehnat
Sotsial
Psixologiya
Pedagogik jarayon  xarakteri jihatidan
O 'yin  metodikasi jihatidan
F a n g a x o s
S y u je tli
R o l  ijro si
T adb irk o rlik
A ndozaviy
Dramalash-
tirish
Fan  sohasi  bo ‘vicha
0 ‘yinmuhiti  jihatidan
Kompyuter, 
telcvizion,  texnik 
vositali
Teknikaviy, 
harakat  usullari 
yordamida
0 ‘yin ijodiyligi bilan ajralib turadi.  U  m um kin qadar  boy, faol xarakterga
— «ijod maydoni»ga ega b o ‘ladi.
0 ‘y in   u c h u n   h is s iy   k o ‘t a r i n k i l i k   x o s d ir .  U   o ‘z a r o   k u r a s h , 
m usobaqalashish,  raqobat shaklida nam oyon bo ‘ladi.
0 ‘y inning  o ‘yin  m azm u n in i  aks  ettiru v ch i,  u n i  riv o jlantirishning 
mantiqiy va vaqtincha izchilligini ko‘zda tutgan bevosita tegishli va unga nisbiy 
aloqador  qoidalari b o ‘lishini  k o ‘rsatadilar.
Tadqiqotchilar nazariy aspektda o ‘yinga faoliyat, jarayon va o ‘qitish m etodi 
sifatida qaraydilar.
0 ‘yin  faoliyat sifatida  m aqsadni  belgilab  olish,  rejalashtirish  va  am alga
92

---

oshirish,  natijalam i  tahlil  qilishni  qam rab  oladi  va  bunda  shaxs  subyekt 
sifatida o ‘z imkoniyatlarini to ‘la amalga oshiradi.
0 ‘yinli  faoliyatni  m otivatsiyalash  o ‘yin  xarakterining m usobaqalashish 
shartlari,  shaxsning o ‘zini  nam oyon  qila  olishi,  o ‘z  im koniyatlarini am alga 
oshirish  ehtiyojlarini  qondirishdan  kelib  chiqadi.
Jarayon sifatida о ‘yin tuzilm asi  (G .K .  Selevko ta ’biricha)  quyidagilam i 
qam rab oladi: